Według NSA zapewnienie darmowego zakwaterowania nie jest przychodem podatkowym z nieodpłatnych świadczeń. Nie ma przy tym znaczenia fakt, czy pracownik został oddelegowany do wykonywania swoich obowiązków za granicę, czy też do innego miejsca w kraju.
Trybunał konstytucyjny o nieodpłatnym świadczeniu
Historia traktowania (lub nie) zapewnienia darmowego zakwaterowania jako przychodu z nieodpłatnych świadczeń jest burzliwa. Już w lipcu 2014 r. Trybunał Konstytucyjny sformułował 3 warunki, których łączne spełnienie jest konieczne, aby nieodpłatne świadczenie można było uznać za przychód pracownika:
- Świadczenie musi być spełnione za zgodą pracownika (dobrowolność).
- Musi ono leżeć w interesie podatnika i przynosić mu korzyść (powiększenie aktywów lub uniknięcie wydatków.
- Korzyść musi być wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi1
Stan faktyczny
No i teraz – mamy stan faktyczny, w którym spółka budowlana wysyła swoich pracowników do pracy za granicę oraz w kraju. Spółka wynajmuje w tych miejscach kwatery i nieodpłatnie udostępnia je pracownikom. Pracownicy już na etapie rekrutacji są informowani o prawdopodobieństwie wystąpienia takiej sytuacji (oddelegowanie), co wynika ze specyfiki ich pracy. Czasowa zmiana miejsca pracy wynika z aneksów do umów o pracę. Oddelegowani nie odbywają podróży służbowej w rozumieniu przepisów prawa pracy (nie dostają diet, ew. innych należności z tego tytułu).
Perypetie związane z postępowaniem
Spółka wystąpiła dwukrotnie o wydanie indywidualnej interpretacji w tej sprawie – bez sukcesów. Sądy pierwszej instancji oddaliły skargi spółki, uznając, iż wskazany stan faktyczny spełnia warunki sformułowane przez Trybunał Konstytucyjny.
Za to Naczelny Sąd Administracyjny uchylił oba wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych i orzekł, że w analizowanej sprawie nie powstaje przychód z nieodpłatnych świadczeń. Odnosząc się do przesłanek sformułowanych przez Trybunał Konstytucyjny, NSA uznał, że pracownicy nie mieli interesu ani korzyści w bezpłatnym udostępnieniu im kwater. Działanie takie leżało natomiast zdecydowanie w interesie pracodawcy, który dzięki temu mógł zrealizować kontrakt2. W opisanej sprawie nie są zatem spełnione warunki, od których uzależnione jest uznanie nieodpłatnego świadczenia za przychód pracownika. W konsekwencji: dla pracowników nie powstaje przychód, a spółka nie nalicza w tym zakresie zaliczek na PIT.
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn.: K7/13. ↩︎
- Wyroki NSA z dnia 9 stycznia 2024 r., sygn. akt: IIFSK 434/21 oraz II FSK 1332/21. ↩︎
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.