Wsteczna korekta stawek amortyzacji

Naczelny Sąd Administracyjny 3 lutego 2022 r. wydał wyrok [1], w którym po raz pierwszy opowiedział się za możliwością wstecznej korekty stawek amortyzacji.

Amortyzacja umożliwia przedsiębiorcom efektywne zarządzanie podatkowymi kosztami przedsiębiorstwa. Jest jednym z narzędzi wykorzystywanych przy tworzeniu strategii podatkowej, której celem jest m.in. legalna optymalizacja podatkowa. Legalna, zatem rozumiana jako godne z prawem obniżanie obciążeń podatkowych.

Amortyzacja jest kosztem dla przedsiębiorcy. Jej odpowiednie zaplanowanie oraz ewentualne zmiany w toku naliczania mogą mieć ogromne znaczenie dla kondycji finansowej przedsiębiorstwa.

Nie będzie niczym odkrywczym stwierdzenie, że wszystkie rozwiązania za pomocą których przedsiębiorca może pozytywnie wpłynąć na swoją sytuację finansową, są szczególnie istotne w czasach niestabilnych gospodarczo (czyli np. w latach pandemii).

Orzeczenie NSA – omówione  w dalszej części artykułu – pozwala przedsiębiorcom, którzy ponieśli straty (na których wysokość wpływ miała amortyzacja podatkowa środków trwałych), przesunąć je na kolejne lata podatkowe i tym samym poprawić wynik przedsiębiorstwa.

Stawki amortyzacji

Jeśli chodzi o stawki amortyzacji, to organy podatkowe prezentowały dotąd pogląd, zgodnie z którym można je mienić albo od miesiąca, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji albo od pierwszego miesiąca kolejnego roku podatkowego.

Takie podejście organów wynikało z literalnego brzmienia przepisu odpowiednio:  art. 16i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (UPDOP) oraz przepisu art. art. 22i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (UPDOF).

Powołane powyżej przepisy stanowią, iż podatnicy mogą obniżać podane w wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych.

Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.

Na podstawie tak zredagowanych przepisów organy podatkowe wypracowały stanowisko, zgodnie z którym obniżka stawek może nastąpić tylko na przyszłość. W przekonaniu organów następny rok podatkowy to rok następny, po roku, w którym podatnik podjął decyzję o obniżeniu stawek amortyzacyjnych. Zatem obniżenie stawek możliwe było od początku kolejnego roku podatkowego. W konsekwencji organy podatkowe kwestionowały możliwość wstecznej korekty stawek amortyzacyjnych.

Stan faktyczny

W stanie faktycznym, w którym zapadł wyrok Spółka posiadała w swoim majątku środki trwałe podlegające amortyzacji. Jako że Spółka posiadała straty podatkowe do rozliczenia z lat ubiegłych – rozważała możliwość obniżenia stawek amortyzacyjnych również za lata wcześniejsze, z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych (czyli za lata podatkowe 2012 2016).

W złożonym wniosku o interpretację Spółka zaznaczyła, iż  przy obniżeniu stawek amortyzacyjnych wstecz zostaną zachowane zasady wskazane w art. 16i ust. 5 ustawy o CIT, a mianowicie że zmiany stawki dokona się, począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Zdaniem spółki przepis nie zakazuje obniżania stawek amortyzacyjnych wstecz, nawet do wartości bliskiej zeru.

Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej

W wydanej interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko Spółki  za nieprawidłowe. Stwierdził, że obniżenia stawek amortyzacyjnych przy stosowaniu metody liniowej podatnicy mogą dokonać począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji lub od pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego, przy czym przez słowo „następny” należy rozumieć każdy następny po obecnym (bieżącym) roku podatkowym [2].

Stanowisko sądów

Z przedstawionym powyżej stanowiskiem organów nie zgodziły się Sądy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w wydanym orzeczeniu [3] zauważył, że spór w przedmiotowej sprawie w istocie sprowadza się do odpowiedzi na pytanie:

Czy treść art. 16i ust. 5 UPDOP pozwala na zmianę wstecz stawek amortyzacyjnych, tj. począwszy od miesiąca, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca każdego kolejnego roku podatkowego (przy czym chodzi tu również o lata poprzedzające decyzję o obniżeniu stawek) ?

W przekonaniu Sądu stawki amortyzacji środków trwałych można obniżać nie tylko w odniesieniu do przyszłych, lecz także przeszłych rozliczeń, o ile zobowiązanie jeszcze się nie przedawniło.

Sąd zaznaczył, że z uzasadnienia projektu nowelizacji ustawy o PDOP wynika, iż art. 16i ust. 5  ustawy został wprowadzony po to, aby ułatwić przedsiębiorcom rozliczanie strat podatkowych.

Stanowisko WSA w pełni podzielił w swoim orzeczeniu Naczelny Sąd Administracyjny. W omawianym orzeczeniu NSA wskazał, że wolą ustawodawcy było wprowadzenie możliwości obniżania stawek określonych w wykazie, nawet do zera.

Jednocześnie zdaniem NSA wykładnia gramatyczna art. 16i ust. 5 ustawy o PDOP i analiza sformułowania, że zmiany stawki dokonuje się, począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, pozwala na jednoznaczne stwierdzenie, że można dokonać zmian wstecz i to do samego początku okresu amortyzowania. NSA podkreślił, że istotne jest jednak to, żeby ta zmiana następowała pierwszego miesiąca każdego roku podatkowego.


[1] Wyrok NSA z dnia 3 lutego 2022 r., sygn.. akt: II FSK 1413/19.

[2] Interpretacja nr 0114-KDIP2-2.4010.222.2017.1.SO.

[3] Wyrok z dnia 11 grudnia 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 566/18.

Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.

Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.

Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:

  • wstępnie wybranego tematu szkolenia,
  • ilości uczestników,
  • oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).

Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.

 

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top