obrót kryptowalutami es doradztwo

Cash pooling – obowiązki podatkowe

Kto jest podatnikiem podatku VAT z tytułu uczestnictwa w umowie cash poolingu? Czy czynności podejmowane w ramach takiej umowy są opodatkowane podatkiem VAT ? Wreszcie, czy uczestnicy umów cash poolingu mają jakiekolwiek obowiązki na gruncie podatku VAT, które wynikałyby z czynności podejmowanych w ramach tych umów ?

Na tak postawione pytania postaram się odpowiedzieć w tym artykule.

Cash pooling – definicje

Cash pooling to inaczej umowa o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową lub umowa konsolidacji rachunków bankowych, która umożliwia wzajemne bilansowanie sald rachunków spółek należących do tej samej grupy kapitałowej. Zgromadzoną kwotą zarządza uczestnik wiodący – tzw. lider (ang. pool leader).

Cash pooling sprowadza się do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków pojedynczych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą pozwalającą wyrównać przejściowe nadwyżki oraz niedobry zaistniałe u podmiotów. Zarządzający systemem zapewnia dla wszystkich uczestników środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, jeżeli występują sala dodatnie – środki finansowe wpływają na jego rachunek.

Umowy cash poolingu kwalifikowane są jako usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane i w konsekwencji są zwolnione z podatku VAT. Ponadto, z uwagi na to, że usługa cash poolingu nie spełnia wszystkich elementów umowy pożyczki, nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tyle teorii.

Cash pooling w praktyce

Zagadnienie praktyczne związane z cash poolingiem sprowadza się o odpowiedzi na pytanie – czy uczestnicy umów cash poolingu są z tego tytułu podatnikami podatku VAT ? Czy czynności wykonywane przez uczestników wynikające z zawartych umów cash poolingu są opodatkowane podatkiem VAT ?

Z takim pytaniem do Dyrektora KIS zwrócił się jeden z podatników.

Stan faktyczny przedstawiony we wniosku

Wnioskodawca pytał o stan przyszły, w którym zamierza przystąpić do umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową (zerowanie sald), czyli tzw. umowy cash poolingu. Stronami umowy są już inne podmioty należące do grupy kapitałowej, w tym bank zapewniający infrastrukturę techniczną, agent rozliczeniowy wykonujący niezbędne czynności administracyjne oraz pozostali uczestnicy umowy. Celem wnioskodawcy, który zamierza wdrożyć umowę cash pooling, jest efektywne zarządzanie środkami pieniężnymi na rachunkach bankowych, dzięki czemu zgromadzone środki pieniężne będą bardziej dostępne, a zarządzanie bieżącymi przepływami pieniężnymi pomiędzy członkami grupy a jej dostawcami stanie się łatwiejsze. Stosowne rozwiązania funkcjonują dotychczas w grupie kapitałowej w więcej niż jednej walucie – złotych, euro i dolarach amerykańskich.

Zawarta umowa cash poolingu  dopuszcza otwarcie rachunków w innych walutach, a każdy z podmiotów grupy kapitałowej jako jej uczestnik jest w posiadaniu co najmniej trzech rachunków we wskazanych walutach. W ramach realizacji cash poolingu w trakcie każdego dnia roboczego, oddzielnie dla każdej waluty, bank wykonuje konsolidację sald uczestników. Środki na rachunku uczestnika wynikające z salda dodatniego są przenoszone na rachunek główny, a ujemne – są pokrywane ze środków rachunku głównego. Powyższe rozliczenia obwarowane są odpowiednimi limitami dziennymi ustalonymi dla rachunków jednostkowych oraz jednym globalnym limitem płynności. Bank wylicza saldo odsetek naliczonych na rachunku głównym oraz obliczonych na podstawie salda wewnątrzgrupowego pomiędzy rachunkiem głównym a rachunkami szczegółowymi. W zależności od zobowiązania uczestników do zapłaty lub otrzymania odsetek, wyliczone odsetki są pobierane z poszczególnych rachunków i przekazywane na konto agenta, albo pobierane od agenta zostają przekazane na rachunki uczestników. Wynagrodzenie, które pobiera bank za czynności cash poolingu jest płatne przez wszystkie strony umowy.

Wnioskodawca przystępując do umowy cash poolingu powierza bankowi zarządzanie rachunkami.  Sam Wnioskodawca będzie dokonywał jedynie czynności formalno-technicznych w odniesieniu do pozostałych uczestników umowy. Będą to czynności mające charakter pomocniczy względem usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową świadczonych przez bank.

Pytanie

Pytanie Wnioskodawcy sprowadzało się do tego, czy w związku z planowanym uczestnictwem w umowie cash poolingu, dokonywaniem transferu środków oraz odsetek, spółka będzie świadczyć jakiekolwiek usługi na rzecz pozostałych uczestników jako podatnik VAT i w ramach tego będzie wykonywać czynności opodatkowane VAT, które podlegałyby wykazaniu w rozliczeniach spółki ?

Stanowisko

Dostawa towarów i świadczenie usług opodatkowane podatkiem VAT

Dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, kiedy wykonywane są odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą. Skutkiem wykonania usługi powinno być wypłacone wynagrodzenie. Zatem jeżeli istnieje związek prawny pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą z łączącym ich świadczeniem wzajemnym (chociażby w postaci pieniężnej), wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi efekt świadczonej usługi jako bezpośrednia i skonkretyzowana korzyść, a odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z usługą, to wykonywana czynność podlega opodatkowaniu VAT. Zakres opodatkowania VAT wyznacza, oprócz czynnika przedmiotowego, także czynnik podmiotowy, bowiem aby dana czynność była opodatkowana podatkiem VAT musi być wykonywana przez podmiot, który w odniesieniu do ten czynności działa w charakterze podatnika VAT.

Bank jako usługodawca

Uczestnik umowy cash poolingu, którego celem jest zoptymalizowanie rozliczeń finansowych w związku z dokonywaniem transferu środków oraz odsetek, nie będzie świadczył jakichkolwiek usług na rzecz innych uczestników w rozumieniu ustawy o VAT, tym samym z tego tytułu nie będzie działać w charakterze podatnika VAT i nie będzie wykonywać czynności opodatkowanych VAT. Usługodawcą w ramach umowy cash poolingu jest wyłącznie bank, jako ten podmiot, który świadczy kompleksową usługę na rzecz pozostałych uczestników, za którą pobiera określone w umowie wynagrodzenie.

Aktywność uczestników sprowadza się wyłącznie  do udostępniania rachunków bankowych i zgromadzonych na nich środków pieniężnych. Powyższe umożliwienia bankowi realizację jego obowiązków i samo w sobie nie stanowi świadczenia usług.

Uczestnik umowy cash poolingu nie zawiera odrębnych transakcji z innymi uczestnikami. To bank jest podmiotem świadczącym –  w ramach zawartej umowy cash poolingu – usługi ściśle związane z prowadzoną wspólnie działalnością gospodarczą, skierowane na wspólne, efektywne zarządzanie posiadanymi środkami pieniężnymi, finansowanie bieżących potrzeb oraz poprawę płynności finansowej. Czynności wykonywane przez uczestników mają jedynie charakter pomocniczy względem transferowych działań banku i umożliwiają bankowi realizację jego zadań (świadczenie usług).

Czynności o charakterze technicznym podejmowane przez uczestników umowy cash poolingu nie skutkują otrzymaniem przez nich wynagrodzenia. Wynagrodzeniem nie jest również dokonywane transfer środków pieniężnych. Jedynym uprawnieniem członków jest otrzymanie odsetek od naliczanych nadwyżek.

Podsumowanie

Uczestnictwo w cash poolingu nie jest świadczeniem. Jako usługodawca w umowie cash poolingu działa jedynie bank, który wykonuje czynności związane z funkcjonowaniem całej struktury, za co pobiera wynagrodzenie. W ramach zarządzania płynnością finansową uczestnicy umowy cash poolingu nie świadczą usług. Ich udział w umowie jest co do zasady bierny i sprowadza się wyłącznie do czynności formalno – technicznych (udostępnienie rachunku transakcyjnego na potrzeby rozliczeń). Takie czynności pozostają poza zakresem opodatkowania VAT. Również otrzymywane przez uczestników odsetki nie stanowią wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu VAT [1].


[1] Stanowisko Dyrektora KIS przedstawione w interpretacji z dnia 30 grudnia 2022 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.638.2022.1.JJ.

Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.

Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.

Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:

  • wstępnie wybranego tematu szkolenia,
  • ilości uczestników,
  • oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).

Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.

 

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top