Czy gminy będą musiały zwrócić podatek VAT odliczony od zakupów, które służyły realizacji tzw. projektów parasolowych? Z czego wynika niepewność gmin co do prawidłowości rozliczeń podatku VAT? Zapraszam do lektury przygotowanego artykułu.
Projekty parasolowe i kwestia opodatkowania dotacji
Projekty parasolowe to inwestycje w odnawialne źródła energii (np. montaż instalacji OZE, wymiana pieców, usuwanie azbestu) finansowane ze środków unijnych. W projektach tych gmina działa jak swoisty „parasol” tj. wybiera wykonawcę, podpisuje umowy z mieszkańcami, pobiera wkład własny mieszkańców oraz dofinansowanie, wreszcie – rozlicza cały projekt.
Do niedawna, w przekonaniu organów, dotacje jakie gminy otrzymywały na realizację projektów parasolowych były opodatkowane podatkiem VAT [1].
Gminy zatem opodatkowywały otrzymane dotacje, jednocześnie odliczały podatek od zakupów związanych z realizacją takich projektów.
Stanowisko TSUE oraz NSA
W marcu 2023 r. wydał jednak wyroki, zgodnie z którymi realizując tzw. projekty parasolowe nie działa jako podatnik VAT [2]. Tym samym podejmowane przez nią działania nie są działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. W efekcie gmina nie powinna rozliczać należnego VAT ani od otrzymanych dotacji unijnych, ani też od wpłat mieszkańców.
Analogiczne stanowisko zajął również NSA twierdząc, iż gmina realizując projekt z zakresu odnawialnych źródeł energii współfinansowany w znacznej części ze środków europejskich, nie wykonuje z tego tytułu działalności gospodarczej. Otrzymane na ten cel dofinansowanie ze środków europejskich nie może być rozważane jako podstawa opodatkowania w VAT [3].
Zmiana interpretacji
Mając na uwadze powyższe Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zaczął wydawać interpretacje, w których prezentuje zmodyfikowane podejście.
Zgodnie z tym nowym stanowiskiem wpłaty jakie gmina otrzymuje od mieszkańców na realizację projektów parasolowych, podobnie zresztą jak otrzymane dotacje unijne, nie powinny być opodatkowane podatkiem VAT, gdyż aktywność gminy służąca realizacji tych projektów nie stanowi działalności gospodarczej [4].
Skoro nie jest to działalność gospodarcza, to gminie nie przysługuje również prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z realizacją tego projektu (brak związku z opodatkowaną działalnością gospodarczą = brak prawa do odliczenia).
Niepewna sytuacja podatkowa Gmin
W efekcie zaistniałej zmiany gminy nie mają pewności jak postępować, żeby prawidłowo rozliczyć podatek VAT: naliczać i odliczać ? nie naliczać i nie odliczać ?
Czy gminy, które opodatkowały dotacje choć, jak się okazało, nie miały jednak takiego obowiązku mogą dokonać korekty ?
Czy w stosunku do gmin, które nie opodatkowały dotacji, organy mogą (mimo przytoczonych orzeczeń i interpretacji) mimo wszystko postawić zarzut zaległości w podatku VAT ?
Jak powinny postąpić gminy, które są w trakcie rozliczania projektu ?
Podatkowy chaos osiągnął ten poziom, w którym trudno wskazać korzystne i w 100 % bezpieczne rozwiązanie. Być może Ministerstwo Finansów powinna rozważyć w tej sytuacji zasadność wydania interpretacji ogólnej.
[1] Tak np. w interpretacji nr 1061-IPTPP1.4512.126.2017.1.RG.
[2] Wyroki TSUE z dnia 30 marca 2023 r. sygn.: C-612/21 i 616/21.
[3] Uchwała 7 sędziów NSA z dnia 5 czerwca 2023 r., sygn. akt: I FSK 1454/18
[4] Takie stanowisko Dyrektor KIS zajął m.in. w interpretacji z dnia 15 czerwca 2023 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.62.2023.2.IO oraz w interpretacji z dnia 22 czerwca 2023 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.310.2023.1.WL.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.