Czy ustawa o vat to prawo podatkowe? ES Doradztwo

Dobrowolne umorzenie udziałów

Dobrowolne umorzenie udziałów w zamian za wypłacone udziałowcowi wynagrodzenie stanowi na gruncie podatku dochodowego odpłatne zbycie udziałów. Spółka z o.o., która odkupuje od udziałowca udziały w celu ich dalszego umorzenia, nie jest zobowiązana jako płatnik do poboru podatku w związku z tą czynnością.

Typowa sytuacja związana z dobrowolnym umorzeniem udziałów przedstawia się następująco:

Podatnik (osoba fizyczna) jest udziałowcem w tej spółce z o.o. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki podejmuje uchwałę o umorzeniu posiadanych przez podatnika udziałów w spółce, za jego zgodą, za wynagrodzeniem oraz o ustaleniu kwoty zbycia jednego udziału w spółce. Wynagrodzenie zostaje jednorazowo wypłacone podatnikowi.

Pytaniem jakie nurtuje podatników w sytuacji przedstawionej powyżej, jest to, czy fakt powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu po stronie podatnika nakłada na samego podatnika obowiązek uiszczenia podatku, czy też obowiązek ten ciąży na spółce jako płatniku. Rzecz jasna podatnicy przychylni są interpretacji, zgodnie z którą obowiązek ten ciąży na spółce, zaś podatnik nie musi wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym przychodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tego tytułu.

Innego zdania są jednak zarówno organy podatkowe jak i sądy.

Dobrowolne umorzenie udziałów

Dobrowolne umorzenie udziałów polega na nabyciu tych udziałów przez spółkę od udziałowca, a następnie ich umorzenie przez samą spółkę. Inaczej zatem niż przy umorzeniu przymusowym i umownym, nie dochodzi tutaj  do bezpośredniego umorzenia udziałów, pierwszą bowiem czynnością jest nabycie przez spółkę od udziałowca jego udziałów. W konsekwencji tego, dobrowolne umorzenie udziałów w zamian za wypłacone udziałowcowi wynagrodzenie, stanowi na gruncie podatku dochodowego odpłatne zbycie udziałów.

Przychód uzyskany z tytułu odpłatnego zbycia udziałów przez podatnika na rzecz spółki celem ich umorzenia (tzw. umorzenie dobrowolne) stanowi przychód z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (art. 17 ust. 1 pkt 6 pkt 1 ustawy o PIT).

Zgodnie z brzmieniem tego przepisu przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) są zaliczane do przychodów z kapitałów pieniężnych.
Przychód ten podlega pomniejszeniu o koszty jego uzyskania, a uzyskany dochód podlega opodatkowaniu stawką 19% podatku.

Zeznanie roczne

Zasadnicze znaczenie dla omawianej sprawy ma brzmienie przepisu art. 30b ust. 6 ustawy o PIT, zgodnie z którym:

po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z: odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część i obliczyć należny podatek dochodowy.

Z przytoczonej regulacji wynika wprost, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu rocznym wykazać przychody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia udziałów. A więc, gdy ma miejsce dobrowolne umorzenie udziałów za wynagrodzeniem – jak w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku – to podatnik dokonuje na rzecz spółki odpłatnego zbycia tych udziałów i z tego tytułu uzyskany przychód podatnik rozlicza samodzielnie w zeznaniu rocznym przy pomocy formularza PIT-38.

W konsekwencji spółka jako płatnik, nie jest zobowiązana do pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu, gdyż w tego rodzaju transakcji nie pełni ona funkcji płatnika. Dochód z odpłatnego zbycia udziałów podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ustawy o PIT i nie jest rozliczany przez płatnika, lecz jest samodzielnie wykazywany i opodatkowywany przez podatnika w zeznaniu PIT-38. Spółka z o.o., która odkupuje od udziałowca swoje udziały w celu ich dalszego umorzenia, nie będzie więc zobowiązana jako płatnik do poboru podatku w związku z tą czynnością [1].


[1] Wyrokiem WSA w Szczecinie z dnia 29 października 2019 r., sygn. akt: I SA/Sz 468/19 oraz wyrok NSA z dnia7 października 2022 r. ,sygn. akt: II FSK 225/20.

Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.

Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.

Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:

  • wstępnie wybranego tematu szkolenia,
  • ilości uczestników,
  • oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).

Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.

 

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top