W transakcji WNT obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia zaliczki przez kontrahenta unijnego. Jednocześnie zaliczka w przypadku WNT jest zdarzeniem neutralnym dla VAT (nie generuje powstania obowiązku podatkowego). Co jednak mają zrobić podatnicy, w sytuacji, gdy kontrahent unijny wystawił fakturę dotyczącą obowiązku zapłaty zaliczki ? W przygotowanym artykule znajdziecie Państwo odpowiedź na to pytanie.
Zaliczka – obowiązek podatkowy w WNT
Uiszczenie zaliczki na poczet WNT (wewnątrzspólnotowa dostawa towarów) nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Jednocześnie jednak, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 20 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem WNT.
W odniesieniu do skutków w podatku VAT wystawienia przez kontrahenta faktury w związku z planowanymi transakcjami WNT, w praktyce ukształtowały się dwa poglądy. Według pierwszego poglądu wystawienie takiej faktury nie powoduje powstania obowiązku podatkowego z tytułu WNT. Zgodnie z drugim stanowiskiem wystawienie takiej faktury powoduje powstanie obowiązku podatkowego z tytułu WNT, a więc wiąże się z obowiązkiem wykazania podatku należnego i możliwością odliczenia podatku naliczonego.
Każde z przedstawionych wyżej stanowisk można zasadnie bronić. Osobiście opowiadałabym się jednak za drugim z nich tj. przyjęcia, że faktura wystawiona przez kontrahenta unijnego przed planowanym WNT generuje obowiązek podatkowy (tym samym powinność rozliczenia zarówno podatku należnego jak i naliczonego). Co istotne pogląd taki jest efektem wykładni językowej powołanego wyżej przepisu, wynika bowiem wprost z jego brzmienia.
Nieprawidłowości – zarzuty organów podatkowych, szanse powodzenia
Ewentualny zarzut ze strony urzędu skarbowego dotyczący nieprawidłowego rozliczenia transakcji WNT sprowadzałby się do stwierdzenia, że WNT zostało rozliczone zbyt wcześnie, co nie powinno generować dla podatnika istotnego ryzyka podatkowego (zbyt wczesne rozliczenie WNT nie skutkuje bowiem powstaniem żadnej zaległości lub odsetek do zapłaty).
Korzyści dla podatnika
W przypadku potraktowania faktur wystawionych przed planowanym WNT jako dokumentów generujących obowiązek podatkowy nie ma konieczności analizy postanowień Incoterms (zarówno w odniesieniu do faktur dotyczących płatności, jak i faktur nie związanych z wcześniejszą płatnością zaliczek na poczet planowanych dostaw.)
UWAGA na faktury wystawione przez podmiot, który nie jest podatnikiem VAT
Cała przedstawiona powyżej argumentacja, zgodnie z którą wystawienie przez kontrahenta faktury wzywającej do zapłaty zaliczki skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego u nabywcy z tytułu WNT dotyczy wyłącznie sytuacji, w której dostawca zarejestrowany jest jako podatnik VAT UE.
W tym miejscu warto zwrócić uwagę, iż przez WNT rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Dla wystąpienia WNT konieczne jest zatem przemieszczenie towarów pomiędzy krajami członkowskimi. Ponadto dostawcą towarów musi być podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej. Wystarczającym dla stwierdzenia istnienia transakcji WNT jest więc to, aby dostawca był podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, czyli podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą (przedsiębiorcą).
Tak zredagowany przepis prowadzi do wniosku, że z transakcją WNT mamy do czynienia niezależnie od tego, czy dostawca jest podatnikiem VAT UE oraz, czy podał nabywcy właściwy numer VAT UE.
Z kolei obowiązek podatkowy w WNT powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.
W przypadku zatem, kiedy mielibyśmy do czynienia z transakcją WNT, w której dostawca nie jest podatnikiem VAT UE, wystawiona przez niego faktura (niezależnie od tego, czy jest to faktura zaliczkowa, czy też faktura dokumentująca dostawę) nie będzie skutkować powstaniem obowiązku podatkowego, który to obowiązek powstanie 15-go dnia kolejnego miesiąca.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.