Przedsiębiorcy żeby uatrakcyjnić swoją ofertę proponują nabywcom różnego typu rabaty. Jednym z nich jest tzw. rabat naturalny tzn., że po przekroczeniu określonego progu zakupów nabywca otrzymuje określoną ilość towarów gratis. Pojawia się pytanie, jak prawidłowo rozliczyć taki rabat naturalny. Liczne wątpliwości przedsiębiorców z tym związane rozstrzyga najnowsze orzeczenie NSA.
Rabat naturalny – ryzyko
Przy przekazaniu towaru gratis w formie rabatu naturalnego podstawowe ryzyko sprowadzało się do uznania, że mamy w tym zakresie do czynienia z nieodpłatnym przekazaniem towarów. Takie nieodpłatne przekazanie to odrębna od zasadniczej dostawy towarów czynność, która powinna być opodatkowana podatkiem VAT, jeżeli podatnikowi przy nabyciu/wytworzeniu towarów przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT. Zatem udzielając rabatu naturalnego przedsiębiorca nie powinien korygować podstawy opodatkowania oraz podatku należnego in minus. To co powinien zrobić, to rozpoznać opodatkowaną podatkiem VAT dostawę towarów w postaci nieodpłatnego ich przekazania. Stanowisko takie podzielają organy podatkowe, w ty m.in. dyrektor KIS w interpretacji wydanej 10 maja 2019 r., sygn.: 0112-KDIL1-3.4012.119.2019.1.AP.
Rabat naturalny – kwalifikacja
NSA w najnowszym orzeczeniu kwestionuje prawidłowość takiego działania wskazując, że rabat naturalny (towarowy) ma takie same skutki jak premia pieniężna (bonus)1. W opinii sądu przekazanie towarów jako nagrody za przekroczenie obrotu jest związane z konkretnymi dostawami zrealizowanymi określonym czasie i ekonomicznie skutkuje tym, że nabywca za tę samą kwotę, którą zapłacił otrzymuje więcej towarów. Więc zmienia się (obniża) cena jednostkowa towaru, co z kolei jest podstawą do wystawienia faktury korygującej in minus (obniżenie podstawy opodatkowania i podatku należnego).
Zdaniem sądu żaden przepis nie stanowi, iż rabat musi być wyrażony w pieniądzu, zatem może on mieć inną postać, w tym np. konkretnego towaru pod warunkiem, że wartość tego towaru można przeliczyć na złotówki. W momencie, kiedy wartość towaru może być przeliczona na złotówki możliwe jest ustalenie, ile taki rabat wynosi.
Wyrażona w pieniądzu wartość rabatu naturalnego powinna być traktowana analogicznie jak bonus pieniężny, a skoro tak, to taki rabat naturalny jest rabatem, o którym mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT. Rabat taki powinien być udokumentowany fakturą korygującą. Jego udzielenie wywołuje skutek w postaci konieczności obniżenia podstawy opodatkowania oraz podatku należnego.
Rabat naturalny – prawidłowy sposób rozliczenia
Skoro rabat naturalny należy traktować tak jak każdy inny rabat, to korekta in minus powinna zostać ujęta za okres rozliczeniowy, w którym przedsiębiorca wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że:
- z posiadanej dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania oraz
- warunki te zostały spełnione.
W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, przedsiębiorca nie posiada dokumentacji, o której mowa powyżej, powinien obniżyć podstawę opodatkowania za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
Należy zwrócić uwagę, iż mimo brzmienia art. 29a ust. 13 ustawy o VAT, odnoszącego się do obowiązku posiadania dokumentacji dowodzącej uzgodnienia warunków korekty, nie istnieją ustawowe regulacje co do szczególnej (wymaganej przepisami) formy takiej dokumentacji, a organy podatkowe są w tym zakresie liberalne. I tak np. w interpretacji z dnia 24 grudnia 2021 r., nr: 0114-KDIP4-2.4012.682.2021.4.WH uznano za spełnione warunki, o którym mowa w art. 29a ust 13 ustawy o VAT, w sytuacji, gdy strony dokonały korekty jedynie w oparciu o wiążące je umowy oraz przesłaną do kontrahenta korespondencję z kalkulacją kwoty podlegającej zwrotowi.
- Wyrok NSA z dnia 24 lipca 2024 r., sygn. I FSK 1470/20. ↩︎
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.