Lato, więc lody. My jemy. Sprzedawcy natomiast zachodzą w głowę jaką stawką opodatkować sprzedaż lodów. Czy mają kwalifikować tę sprzedaż jako sprzedaż towarów, czy usługi? Opodatkować stawką VAT 5%, czy 8%. Wreszcie, czy mogą skorzystać z czasowego obniżenia stawki podatku VAT do 0%?
Lody jako produkt gotowy
Jeżeli zakwalifikujemy lody jako produkt spożywczy gotowy ich sprzedaż powinna być opodatkowana stawką podatku VAT w wysokości 5% (poz. 15 załącznika nr 10 do ustawy o podatku od towarów i usług, dalej ustawa o VAT).
W konsekwencji np. tzw. „lody na patyku” sprzedawane w sklepie powinny być opodatkowane jako towar spożywczy stawką podatku VAT w wysokości 5%.
Ale lody, to nie tylko sklepy, ale również np. lodziarnie.
Czy sprzedaż lodów na wynos w lodziarni (gałkowych, w waflach) zmienia coś jeśli chodzi o zasady opodatkowania?
Okazuje się, że tak (przynajmniej teoretycznie).
Produkt czy usługa?
Czy lodziarnia oferująca lody na wynos sprzedaje produkt (5% VAT)? Czy usługę (8% VAT). Idąc dalej: czy jeśli w lodziarni są stoliki, przy których można zjeść lody, ale klient nie ma zamiaru z tego skorzystać i kupuje lody „na wynos”, to czy taka lodziarnia sprzedaje towar, czy świadczy usługę?
Pytanie prejudycjalne dotyczące tego zagadnienia skierował do TSUE Naczelny Sąd Administracyjny (sprawa dotyczyła sprzedaży dań gotowych).
Pokłosiem powyższego jest wyrok NSA, zgodnie z którym w każdym ze stosowanych sposobów sprzedaży dań gotowych występują zarówno elementy o charakterze dostawy towarów jak i świadczenia usług. Niezależnie od tego, czy jest to sprzedaż w systemie „drive in”, „walk through”, „food court”, czy wewnątrz lokali [1]. NSA zwracał uwagę, że inny jest jedynie zakres oferowanej infrastruktury oraz oczekiwań klientów co do zakresu elementów o charakterze usługowym. W ocenie Sądu największy udział elementów o charakterze usługowym ma miejsce w przypadku sprzedaży dań gotowych w lokalu, a najmniejszy w przypadku sprzedaży w systemie „drive-in”/”walk-thorugh”.
Niezależnie jednak od rodzaju badanego systemu sprzedaży element usługowy (w szczególności możliwość spożycia nabytego posiłku na miejscu) ma jedynie charakter potencjalny i uzależniony jest od wyboru klienta.
Zgodnie ze stanowiskiem TSUE wyrażonym w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne pojęcie „usług restauracyjnych i cateringowych” obejmuje dostarczanie żywności wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi, mającymi na celu umożliwienie natychmiastowego spożycia tej żywności przez klienta końcowego[2].
Jeżeli klient końcowy podejmie decyzję o nieskorzystaniu z zasobów materialnych i ludzkich udostępnionych mu przez podatnika w związku z konsumpcją dostarczonej żywności, należy uznać, że z dostawą tej żywności nie wiąże się żadna usługa wspomagająca.
Usługi restauracyjne i cateringowe
W opinii TSUE działalność restauracyjną charakteryzuje szereg elementów i czynności, wśród których dostawa żywności jest tylko jedną ze składowych i gdzie w znacznej mierze dominują usługi, a zatem działalność tę należy uznać za „świadczenie usług”.
Inaczej jest wówczas, gdy transakcja dotyczy artykułów żywnościowych na wynos i nie wiąże się ze świadczeniem usług służących organizacji konsumpcji na miejscu w odpowiednich warunkach.
W odniesieniu do elementów świadczenia usług charakteryzujących usługi restauracyjne, a w szczególności infrastruktury oddanej do dyspozycji klienta, Trybunał wyjaśnił jednak, że w przypadku gdy dostawie żywności towarzyszy jedynie udostępnienie podstawowych urządzeń, to jest prostych kontuarów do konsumpcji bez miejsc siedzących, pozwalających ograniczonej liczbie klientów na konsumpcję na miejscu, na świeżym powietrzu, które wymagają jedynie nieznacznej działalności ludzkiej, owe elementy stanowią jedynie świadczenia dodatkowe w minimalnym zakresie, które nie zmieniają dominującego charakteru świadczenia głównego, jakim jest dostawa.
TSUE podkreślił, że w przypadku usług złożonych przeważający element transakcji należy określić w oparciu o punkt widzenia konsumenta. Jeżeli konsument nie zdecyduje się więc na skorzystanie z zasobów materialnych i ludzkich udostępnionych przez podatnika, zasoby te nie mają dla konsumenta decydującego znaczenia. Dlatego też w tym przypadku należy uznać, że dostarczaniu żywności lub napojów nie towarzyszy żadna usługa wspomagająca i że przedmiotową transakcję należy zaklasyfikować jako dostawę towarów.
Jaką stawką opodatkować sprzedaż lodów w lodziarni?
Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż lodziarnia oferując oraz sprzedając lody na wynos (nawet jeśli posiada zaplecze w postaci np. stolików, ławek, kontuarów itd.) sprzedaje towar (gotowy produkt) a nie usługę.
Skoro tak, to do swojej sprzedaży powinna zastosować stawkę 5% podatku VAT.
Lody a tarcza inflacyjna
Warto zwrócić uwagę, iż w ramach tarczy inflacyjnej – do 31 lipca 2022 r. (choć pewnie będzie to przedłużone) wprowadzono stosowanie obniżonych stawek VAT na wskazane kategorie towarów – m.in. towary spożywcze, a wśród nich lody.
[1] Orzeczenie NSA z dnia 30 lipca 2021 r., sygn.: I FSK 1290/18.
[2] Wyrok TSUE z dnia 22 kwietnia 2021 r., sygn. akt: C-703/19.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.