Klasyfikacja gruntu w ewidencji gruntów i budynków oraz fakt jego posiadania przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą nie przesądza jeszcze o związku tego gruntu z prowadzoną działalnością nawet jeśli przedmiot prowadzonej działalności oraz charakter gruntu są ze sobą spójne.
Dlaczego warto sobie z tego zdawać sprawę? Otóż dlatego, iż uznanie gruntu za związany z prowadzoną działalnością wpływa na wysokość stawki podatku od nieruchomości, która znajdzie zastosowanie względem takiego gruntu. Stwierdzenie istnienia związku pomiędzy gruntem oraz prowadzoną działalnością pozwala na wymiar tego podatku wg najwyższych możliwych stawek.
Jaki był stan faktyczny w tej konkretnej sprawie?
Podatnik prowadził działalność gospodarczą w zakresie wydobywania żwiru, piasku, gliny i koalinu. Decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego (dalej: SKO) posiadane przez tego podatnika grunty oznaczone w ewidencji gruntów i budynków symbolem K (użytki kopalne) zostały podatkiem od nieruchomości według najwyższych stawek właściwych dla gruntów, które są wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.
Podatnik nie zgodził się z takim stanowiskiem i w złożonym odwołaniu podniósł, iż wskazane grunty jako zadrzewione i zakrzewione nie posiadają żadnego związku z prowadzona przez niego działalnością. Ponadto podatnik wskazał, iż na gruntach tych przeprowadzono rekultywację w kierunku leśnym.
Podnoszone przez podmiot argumenty nie znalazły uznania w oczach zarówno SKO jak i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: WSA).
Grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
WSA, oddalając skargę podatnika) powołał się na przepisy ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych twierdząc, iż z przepisów tych wynika, że aby uznać grunt za związany z prowadzeniem działalności gospodarczej wystarczające jest samo jego posiadanie przez przedsiębiorcę [1].
Odnosząc się do argumenty rekultywacji WSA stwierdził, iż jej przeprowadzenie nie skutkuje trwałym i całkowitym wyłączeniem gruntów z możliwości prowadzenia działalności, do której owe były wcześniej wykorzystywane.
Ponadto WSA podkreślił bezwzględność zapisów ewidencji gruntów i budynków, którymi organy podatkowe są związane i których nie mogą kwestionować ani korygować, a jedynie mają obowiązek wyliczenia na ich podstawie zobowiązań podatkowych. Jeżeli, zdaniem zainteresowanego podmiotu, wpis w ewidencji gruntów nie przedstawia rzeczywistych danych, to zdaniem sądu, należy wnosić o jego korektę.
Przedsiębiorca zaskarżył wyrok WSA, skutkiem czego sprawa znalazła swój finał przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (dalej: NSA).
W wydanym wyroku NSA zauważył, iż mimo że początkowo dominującą była teza, zgodnie z którą o związaniu spornych gruntów z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje sam fakt posiadania tych gruntów przez prowadzącego działalność, to jednak w późniejszym czasie zauważono potrzebę doprecyzowania definicji [2].
W tym kontekście NSA zwrócił uwagę na doniosłość wyroku Trybunału Konstytucyjnego (dalej: TK) z dnia 12 grudnia 2017 r.[3], w którym podniesiono, iż:
„(…) samo prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną nie jest relewantne dla opodatkowania gruntu stawką podatkową od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (…). Zważywszy na ratio stosowania podwyższonej stawki, jaką jest potencjalna możliwość uzyskiwania przychodów z wykorzystania danych gruntów, niezbędne jest ustalenie faktycznego sposobu wykorzystania opodatkowanego gruntu, którego współposiadaczem pozostaje osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą”.
Jednak za kluczowy dla sprawy NSA uznał inny wyrok TK, a mianowicie tzw. wyrok interpretacyjny [4], w którym sformułowano tezę, iż:
„(…) niezgodna z Konstytucją RP jest taka interpretacja przepisu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która w kwestii związania gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej, ogranicza się do faktu ich posiadania przez przedsiębiorcę lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą”.
NSA zwrócił uwagę, że klasyfikacja gruntu w ewidencji nie przesądza i nie oznacza jego związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. Sąd uznał, że nie ma uniwersalnego kryterium, które rozwiązałoby problem i skonkretyzowało powiązanie posiadania nieruchomości z prowadzeniem działalności gospodarczej, a każdą sytuację należy rozpatrywać indywidualnie przy uwzględnieniu właściwych dla niej okoliczności faktycznych. Sąd podkreślił, również, że aby uznać grunt za związany z prowadzoną działalnością, oprócz posiadania nieruchomości, podmiot prowadzący działalność gospodarczą powinien chociaż w domniemaniu korzystać z nieruchomości w celu prowadzenia działalności.
W konsekwencji NSA uznał stanowisko przedstawione w skardze kasacyjnej za słuszne i uchylił zaskarżony wyrok WSA.
[1] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 18 stycznia 2019r., sygn. akt: I SA/Lu 676/18.
[2] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 września 2022 r., sygn. akt: III FSK 1024/21.
[3] Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2017 r., sygn.: SK 13/15.
[4] Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2021r. sygn.: SK 39/19.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.