Minister Finansów wydał interpretację ogólną[1], w której ustosunkowała się do możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT w odniesieniu do wynajmu lokali mieszkalnych na cele mieszkaniowe.
Podstawa prawna zastosowania zwolnienia
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT zwolnienie z podatku VAT ma zastosowanie w odniesieniu do usług wynajmu lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym (lub jej części), na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.
Tak sformułowany przepis powoduje, że zastosowanie zwolnienia wymaga kumulatywnego spełnienia następujących warunków:
- usługi polegają na wynajmie lub dzierżawie,
- przedmiotem wynajmu/dzierżawy jest nieruchomość o charakterze mieszkalnym,
- nieruchomość jest wynajmowana na własny rachunek wynajmującego,
- nieruchomość jest wynajmowana na cele mieszkaniowe.
Wątpliwości interpretacyjne dotyczyły sytuacji, w której właściciel nieruchomości mieszkalnej wynajmował ją podmiotowi gospodarczemu (pośrednikowi), który następnie wynajmował tę nieruchomość innym podmiotom na cele mieszkaniowe. Czy taki wynajem – czyli wynajem kontrahentowi (pośrednikowi), który następnie wynajmuje nieruchomość innym podmiotom spełnia warunek wynajmu na cele mieszkaniowe?
Wynajem na cele mieszkaniowe
W wydanej interpretacji Minister Finansów powołał ugruntowane orzecznictwo NSA[2], z którego wynika, że:
celem analizowanego zwolnienia było minimalizowanie kosztów najmu lokali mieszkalnych obciążających najemców, którzy wykorzystują te lokale dla zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych.
Zatem, w efekcie zastosowania zwolnienia przewidzianego w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, podmiotem, który ma być nieobciążony podatkiem VAT jest wyłącznie finalny konsument usługi najmu.
Celem ustawodawcy nie było więc objęcie zwolnieniem wynajmu/dzierżawy nieruchomości do innych celów, w tym związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, nawet jeśli polega ona na udostępnianiu nieruchomości w drodze kolejnych czynności podmiotom trzecim wyłącznie na cele mieszkaniowe.
Dla zastosowania zwolnienia istotny jest sposób wykorzystania nieruchomości przez najemcę – to najemca w wynajmowanym lokalu powinien realizować własne cele mieszkaniowe.
Tylko w takiej sytuacji uprawnione będzie twierdzenie, że wynajmujący wynajął nieruchomość wyłącznie na cele mieszkaniowe[3].
W orzecznictwie NSA podkreśla się, że analizowane zwolnienie ma charakter zwolnienia celowego ukierunkowanego na ochronę (w aspekcie ekonomicznym) najemców lokali mieszkalnych faktycznie zaspokajających potrzeby mieszkaniowe poprzez tenże najem. Z tego względu preferencją tą nie są objęte usługi wynajmu lokali mieszkalnych, których bezpośrednim celem nie jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych najemcy, lecz realizacja przez niego celów gospodarczych, w tym zarobkowych.
Stanowisko Ministra Finansów
W wydanej interpretacji ogólnej Minister Finansów podzielił stanowisko wyrażone w powołanym orzecznictwie NSA. Minister uznał, że usługa wynajmu/dzierżawy nieruchomości o charakterze mieszkalnym, świadczona przez czynnego podatnika podatku VAT na rzecz podmiotu, który wykorzystuje tę nieruchomość na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej (np. podnajmując nieruchomość innym podmiotom na cele mieszkaniowe) podlega opodatkowaniu z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT, czyli 23% VAT.
Zwolnienie w tym przypadku nie znajduje zastosowania, gdyż nie jest spełniony warunek dotyczący realizacji celu mieszkalnego nabywcy świadczenia.
[1] Interpretacja ogólna z dnia 8.10. 2021 r., sygn. akt: PT1.8101.2021.
[2] Wyrok NSA z dnia 9.03. 2013 r., sygn. akt: IFSK 1012/12.
[3] Wyrok NSA z dnia 8.05.2018 r., sygn, akt: IFSK 1182/16.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.