Czy przedsiębiorca może odliczyć podatek VAT wynikający z faktur zakupowych za okres przed rozpoczęciem prowadzenia działalności? Czy ma on prawo do wstecznej rejestracji jako czynny podatnik VAT?
Okazuje się, że tak. Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej w wydanej interpretacji zajmuje korzystne w tym zakresie stanowisko[1].
Co decyduje o tym, że jestem podatnikiem VAT? Czyli to nie numer robi z Ciebie podatnika.
Pojęcie podatnika VAT definiuje przepis art. 15 ustawy o VAT. Zgodnie z jego brzmieniem podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Z kolei działalność gospodarcza zgodnie z ust. 2 analizowanego przepisu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zatem o tym, czy dany podmiot jest podatnikiem VAT decydują przesłanki faktyczne i obiektywne (samodzielne wykonywanie działalności gospodarczej). W tym kontekście sama rejestracja dla VAT ma znaczenie formalne (które jedynie potwierdza istniejący stan faktyczny, jednak nie kreuje go).
Skoro rejestracja ma znaczenie wtórne dla obiektywnego statusu podatnika, to jej brak nie może pozbawiać go prawa do skorzystania z prawa do odliczenia podatku.
Warunki odliczenia podatku VAT
Podstawowy warunek, którego spełnienie jest konieczne dla skutecznego odliczenia podatku VAT sformułowany został w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z jego brzmieniem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zatem prawo do odliczenia podatku przysługuje:
- podatnikowi (o którym mowa w art. 15 czyli podmiotowi, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności),
- jeżeli zakupione towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (związek zakupów ze sprzedażą opodatkowaną).
Oba wymienione wyżej warunki muszą być spełnione łącznie. Przy czym żaden z nich nie wskazuje na to, aby uprzednia rejestracja dla podatku VAT była konieczna dla skorzystania z prawa do odliczenia podatku. Interpretacja Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej to potwierdza.
Zgodnie z wyrażonym tam stanowiskiem ustawa nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku od zakupów dokonanych przed rejestracją, o ile zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej lub przyszłej działalności opodatkowanej.
Wsteczna Rejestracja
Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej podkreślił jednocześnie, że aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku przedsiębiorca musi zarejestrować się jako podatnik VAT (i złożyć deklarację.)
Rejestracji należy dokonać przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej. Przepisy nie określają, jak wcześnie rejestracja powinna nastąpić. Mówią jedynie o tym, że powinna ona nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej.
Zatem możliwa jest sytuacja, w której podmiot ponosi wydatki na inwestycje (związane z planowaną sprzedażą opodatkowaną). Jednocześnie przez niedopatrzenie, lub z uwagi na nieznajomość obowiązujących przepisów nie dopełnia on obowiązku rejestracji dla VAT.
Taki stan faktyczny zakwalifikować należy z całą pewnością jako błąd podatnika, ale błąd, który może on naprawić.
W przedstawionej sytuacji podatnik ma obowiązek:
- złożyć zgłoszenie rejestracyjne (w którym wskaże rzeczywistą datę rozpoczęcia działalności),
- złożyć zaległe deklaracje VAT (pliki JPK), w których wykaże podatek naliczony związany z zakupami jakich dokonał przed formalną rejestracją i które są związane z jego sprzedażą opodatkowaną.
[1] Interpretacja podatkowa nr 0112-KDIL3.4012.216.2021.2.MBN.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.