W najnowszym wyroku dotyczącym należytej staranności Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ponownie wypowiedział się na korzyść podatników.
Tym razem sprawa dotyczyła węgierskiej spółki. Podmiot ten nawiązał współpracę z kontrahentem , którą zainicjowało ogłoszenie w lokalnym dzienniku. Spółka weryfikując kontrahenta sprawdziła m.in. jego dane w rejestrze handlowym. Ponadto przedstawiciel (członek zarządu) spotkał się również z osobą reprezentującą kontrahenta. Towary będące przedmiotem transakcji zostały dostarczone do spółki. Z faktur otrzymanych od kontrahenta spółka odliczała podatek VAT. Prawo do odliczenia zostało jednak zakwestionowane, gdyż kontrahentowi spółki postawiono zarzut, iż nie prowadzi on rzeczywistej działalności gospodarczej.
W toku sporu z organami spółce został postawiony zarzut braku dochowania należytej staranności. Sprawa finalnie trafiła do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE lub Trybunał), który to Trybunał po raz kolejny zajął stanowisko korzystne dla podatnika (tym samym przyznając spółce prawo do odliczenia podatku z zakwestionowanych faktur).
TSUE po raz kolejny po stronie podatników w sprawie dotyczącej należytej staranności
Najważniejsze tezy z orzeczenia TSUE w przedmiocie należytej staranności1:
- podatnik może być zobowiązany do podjęcia wyłącznie takich środków weryfikacyjnych, których można od niego rozsądnie wymagać w okolicznościach danej sprawy;
- nie można wymagać od podatnika, aby dokonywał kompleksowych i dogłębnych weryfikacji, analogicznych do tych, które powinien dokonywać organ (który to organ, w przeciwieństwie do podatnika, dysponuje odpowiednimi środkami do ich dokonywania);
- organy podatkowe nie mogą pośrednio zobowiązywać podatnika, będącego odbiorcą faktury, do przeprowadzenia kontroli u kontrahenta, ponieważ nie należy to do obowiązków podatnika;
- organy nie mogą w sposób ogólny wymagać, by podatnik który zamierza odliczyć VAT z otrzymanych faktur (a zatem skorzystać z przysługującego mu prawa) badał, czy wystawca faktury tych faktur wypełnił swoje obowiązki w zakresie deklaracji i zapłaty VAT;
- organy mogą co prawda publikować wytyczne w zakresie przestrzegania przez podatników należytej staranności, ale wytyczne te nie mogą pozostawać w sprzeczności z orzecznictwem TSUE w tym zakresie.
Najnowsze orzeczenie TSUE w przedmiocie należytej staranności jest więc potwierdzeniem i wzmocnieniem stanowiska, jakie Trybunał zajmował dotąd w sprawach analogicznych. O jednej z nich, stosunkowo nieodległej, pisałam tutaj: link do art. Należyta staranność w podatku VAT.
Konkluzja, w dużym uproszczeniu, powinna być wg mnie następująca:
Wdrażanie w spółkach skutecznych procedur zapewniających dochowanie należytej staranności w podatku VAT jest kwestią, która służy bezpieczeństwu podatników. ALE – stawiając zarzut braku jej dochowania – organy nie mogą nakładać na podatników nadmiernych obowiązków. To rolą organu jest udowodnić, że podatnik nie dochował należytej staranności, a nie podatnika, że jej dochował.
- Orzeczenie TSUE z dnia 11 stycznia 2024 r., sygn.: C-537/22. ↩︎
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.