Wewnątrzwspólnotowa Sprzedaż Towarów na Odległość (czyli WSTO) to termin, którym od 1 lipca 2021 r. zastąpiono dobrze znane podatnikom pojęcie sprzedaży wysyłkowej.
W przygotowanym artykule postaramy się przybliżyć zasady rozliczenia oraz dokumentowania WSTO na gruncie przepisów ustawy o VAT.
Definicja WSTO
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 2 pkt 22 a ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) przez wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, który jest:
- podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
- podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów odpowiadającego wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów, o którym mowa w art. 9, lub
- podmiotem niebędącym podatnikiem
– pod warunkiem, że dostarczane towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2.
Warunki skorzystania z WSTO
Na podstawie przytoczonej powyżej definicji stwierdzić należy, że aby można było mówić o WSTO, muszą być spełnione 4 warunki:
- sprzedawane towary są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub na jego rzecz (również gdy dostawca pośrednio uczestniczy w ich wysyłce lub transporcie);
- wysyłka bądź transport rozpoczyna się z terytorium jednego kraju UE i kończy na terytorium innego państwa UE;
- przedmiotem sprzedaży nie są:
- nowe środku transportu lub
- towary wymagające instalowania albo montażu z próbnym uruchomieniem bądź bez niego;
- nabywcą jest:
- podatnik podatku od towarów i usług lub osoba prawna niebędąca podatnikiem podatku od towarów i usług, który nie ma obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, tj. WNT (w tym również nietransakcyjnego WNT)
- podmiot niebędący podatnikiem, np. osoba prywatna nieprowadząca działalności.
Dostawca – podatnik z siedzibą w państwie konsumpcji
Zastanówmy się, czy procedura wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO) znajdzie zastosowanie do sytuacji, w której dostawca towarów ma siedzibę w państwie konsumpcji.
Załóżmy więc, iż Podmiot A, krajowy podatnik VAT czynny, aktywny VAT-UE (dalej zwany podatnikiem lub podmiotem A) nabywa towary od jednostki powiązanej z siedzibą we Francji i dokonuje ich sprzedaży na rzecz odbiorców – osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej – w Polsce.
Towary te wysyłane są bezpośrednio z magazynu jednostki powiązanej we Francji do finalnego odbiorcy (osoby fizycznej PL), tj. z pominięciem dostawy do magazynu podatnika A w Polsce. Wysyłka następuje w momencie złożenia zamówienia (w tym samym momencie dochodzi do realizacji płatności przez osobę fizyczną dla podmiotu A).
Z punktu widzenia przytoczonych wcześniej przepisów- kluczowy dla stwierdzenia istnienia WSTO jest fakt przemieszczenia towarów. Okoliczność, w której – tak jak w analizowanym stanie faktycznym – dostawca ma siedzibę w państwie konsumpcji nie wyklucza zastosowania tej procedury.
Podsumowując, sprzedaż realizowana przez podatnika dla osób fizycznych może zostać zakwalifikowana jako wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO).
miejsce dostawy
Dla analizy opisanego stanu faktycznego kluczowe znaczenie będą miały przepisy określające miejsce dostawy towarów.
Dostawa: podatnik francuski – podmiot A
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT w przypadku towarów nietransportowanych ani niewysyłanych miejscem dostawy towarów jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy.
W wykonaniu dostawy towarów pomiędzy podatnikiem francuskim a Podmiotem A nie dochodzi do ich wysyłki ani transportu. Dostawa towarów realizowana jest wyłącznie na terytorium Francji. W konsekwencji stwierdzić należy, iż miejscem dostawy jest Francja. Co za tym idzie dostawa towarów powinna zostać opodatkowana i rozliczona wg przepisów obowiązujących na terytorium Francji jako dostawa krajowa.
Dla firmy polskiej analizowana transakcja stanowić będzie zakup na terytorium Francji. Aby odliczyć podatek podatnik będzie musiał zarejestrować się na terytorium Francji.
Dostawa: podmiot A – konsumenci w Polsce
Kolejnym etapem realizowanej transakcji jest sprzedaż towarów (które znajdują się w magazynie podmiotu francuskiego) osobom fizycznym w Polsce. Dostawcą w tej transakcji jest podatnik polski.
Przepis art. 22 ust. 1 pkt 1a ustawy o VAT stanowi, iż miejscem dostawy towarów jest w przypadku wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość – miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy (w analizowanym stanie faktycznym jest to terytorium RP).
Rozliczenie transakcji przez dostawcę
Podmiot A jest zobowiązany do rozliczenia transakcji WSTO na terytorium RP i opodatkowania jej właściwą stawką podatku VAT.
Ustalając moment powstania obowiązku podatkowego dla dostawy towarów dokonanej w ramach WSTO, dla której miejscem opodatkowania jest Polska stosujemy przepis art. 19a ust.1 (obowiązek podatkowy powstaje w momencie dostawy towarów) oraz przepis art. 19a ust.8 (jeżeli przed dokonaniem dostawy otrzymano całość lub część zapłaty obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania).
W odniesieniu do WSTO w każdym przypadku dostawca jest zobowiązany do wystawienia faktury (art. 106 b ust.1 pkt 2 ustawy o VAT).
W sytuacji, w której miejscem opodatkowania WSTO jest terytorium Polski, dostawy takie podlegają generalnie obowiązkowi rejestracji na kasie fiskalnej.
Ustawodawca przewidział jednak zwolnienia z tego obowiązku przewidziane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. Jedno z nich dotyczy transakcji rozliczanych w procedurze OSS, których miejscem opodatkowania jest terytorium Polski (par. 2 ust.1 rozporządzenia z zw. z pozycją 50 załącznika do rozporządzenia).
Zwolnione z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących są również dostawy w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli dostawca towarów otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres) (§ 2 ust. 1 ww. rozporządzenia w zw. z pozycją 36 załącznika do rozporządzenia).
Na marginesie należy wskazać, iż polki podatnik (podmiot A) mógłby alternatywnie rozliczyć dokonane transakcje we Francji (kraju rozpoczęcia transportu towarów) korzystając z procedury szczególnej OSS (stosując francuski odpowiednik przepisu art. 130 a ustawy o VAT oraz kolejnych). Jest to jednak rozwiązanie opcjonalne, do zastosowania którego podatnik w żaden sposób nie jest zobligowany.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.