Naczelny Sąd Administracyjny 19 maja 2022 r. wydał kolejny już wyrok dotyczący stałego miejsca prowadzenia działalności. Stanowisko sądów krajowych w tym przedmiocie najwyraźniej ewoluuje pod wpływem orzecznictwa TSUE.
Stałe miejsce prowadzenia działalności – stan faktyczny
Polska spółka zawarła z niemiecką firmą umowę składu dotyczącą magazynowania towarów. Oba podmioty są ze sobą powiązane. Spółka niemiecka zajmuje się sprzedażą części zamiennych do samochodów osobowych i motocykli. Polska spółka je składuje, przygotowuje do wysyłki i wysyła. Realizuje więc zamówienia na rzecz klientów, przyjmuje też zwroty i monitoruje na bieżąco asortyment magazynu.
W celu obsługi zamówień polska spółka korzysta z systemu informatycznego należącego do firmy niemieckiej. Niemiecka spółka dostarcza jej również opakowania. Zgodnie z umową spółka niemiecka ma stały dostęp do towarów, może kontrolować ich ilość i stan, warunki przechowywania itp. Sama nie zatrudnia w Polsce pracowników, a decyzje dotyczące działalności w Polsce są podejmowane w siedzibie w Niemczech.
Stałe miejsce prowadzenia działalności – pytanie
Powstało pytanie, czy niemiecka spółka ma w związku z tym na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Gdyby tak faktycznie było, to usługi świadczone na jej rzecz przez polską spółkę musiałyby być opodatkowane w Polsce. Polska spółka uważała, że nie powinna odprowadzać od nich VAT, bo – jak twierdziła – firma niemiecka nie ma w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Podatnik powoływał argument braku odpowiedniej struktury w zakresie zaplecza personalnego, braku odpowiedniej struktury w zakresie zaplecza technicznego oraz braku niezależności decyzyjnej.
Stałe miejsce prowadzenia działalności – rozstrzygnięcie
Ze stanowiskiem Spółki nie zgodził się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Za wystarczające dla stwierdzenia, ze niemiecka spółka ma w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej uznał to, że niemiecka spółka sprawuje faktyczne władztwo nad zapleczem technicznym i personalnym w Polsce i może je odpowiednio wykorzystywać przy dystrybucji swoich towarów.
Z taką interpretacją zgodził się z Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie [1]. Orzekł, że spółka niemiecka posiada wystarczające zaplecze techniczne i personalne do prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Sąd zwrócił uwagę na to, że polska spółka działa pod ścisłym nadzorem podmiotu niemieckiego, który zastrzegł sobie możliwość przeprowadzenia kontroli ilości i stanu składowanych towarów oraz ma zapewniony dostęp do nich. W rezultacie niemiecka firma sprawuje faktyczne władztwo nad zapleczem technicznym i personalnym. Jest bowiem w stanie odpowiednio je wykorzystywać w prowadzonej działalności w zakresie magazynowania, obsługi i sprzedaży towarów – orzekł WSA.
Nie zgodził się z tym NSA i uchylił zarówno wyrok WSA, jak i interpretację Dyrektora KIS [2]. Zdaniem NSA trudno zgodzić się z twierdzeniem, że spółka niemiecka posiada faktyczne władztwo nad zapleczem technicznym, ponieważ polska spółka korzysta z systemu informatycznego należącego do firmy niemieckiej i wykorzystuje regały magazynowe będące własnością niemieckiej spółki, która dostarcza również opakowania. To nie są okoliczności przesądzające.
Sąd przypomniał, że podatnik nie musi zatrudniać w danym państwie personelu ani być właścicielem zaplecza technicznego. Musi jednak sprawować porównywalną kontrolę nad zapleczem personalnym i technicznym, aby można było mówić o stałym miejscu prowadzenia działalności.
Dlatego w szczególności konieczne są umowy o usługi lub umowy najmu dotyczące zaplecza personalnego i technicznego, z których wynikałoby, że to zaplecze jest do dyspozycji podatnika jak własne. Umowy te nie mogą podlegać rozwiązaniu w krótkim czasie.
Gdyby niemiecka spółka miała zawarte umowy potwierdzające, że dysponuje ona zapleczem technicznym i personalnym polskiej spółki, tak jakby było ono jej własnym, to można by uznać, że dysponuje ona strukturą, która charakteryzuje się wystarczającą stałością w zakresie zaplecza personalnego i technicznego w Polsce.
Przy czym to samo zaplecze personalne i techniczne nie może być wykorzystywane jednocześnie do odbioru i świadczenia tych samych usług – podkreślił Sąd.
NSA nawiązał tu do wyroku z dnia 7 kwietnia 2022 r. , nr C-333/20, o którym pisaliśmy tutaj w którym TSUE podkreślił, iż nie można mówić o stałym miejscu prowadzenia działalności gospodarczej zagranicznego usługobiorcy, jeżeli to samo zaplecze personalne i techniczne, które ma zostać udostępnione zagranicznej spółce przez spółkę krajową, stanowi również zaplecze, dzięki któremu spółka krajowa świadczy usługi na rzecz spółki zagranicznej.
[1] Wyrok WSA z dnia 5 marca 2020 r., sygn. akt I SA/Sz 915/19.
[2] Orzeczenie NSA z dnia 19 maja 2022 r., sygn. akt: I FSK 968/20.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.