Usługi finansowe es doradztwo

Usługi finansowe – problemy praktyczne

Część podatników chce skorzystać z możliwości, jaką dają od 1 stycznia 2022 r. przepisy ustawy o VAT i zrezygnować ze zwolnienia (do tej pory obligatoryjnego) dla usług finansowych.

Sam proces zmiany opodatkowania nie jest szczególnie sformalizowany. Praktyczne problemy związane z rozliczeniem usług finansowych pojawiają się potem.

Usługi finansowe – opodatkowanie

Do końca 2021 r. świadczone przez podatnika usługi finansowe  były zwolnione z podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 7,12 i 38-41 ustawy o podatku od towarów i usług świadczonych na rzecz podatników.

Wynika to z brzmienia art. 43 ust. 22–24 ustawy o podatku od towarów i usług, które zostały dodane przez ustawę z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. 

Obecnie – zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy o VAT – podatnik może zrezygnować ze zwolnienia z VAT usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41 świadczonych na rzecz podatników i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

  • jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
  • złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Zatem warunkiem stosowania opodatkowania usług finansowych jest posiadanie przez podatnika świadczącego te usługi statusu podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny oraz zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego o wyborze opodatkowania tych usług. Ze zwolnienia można zrezygnować wyłącznie w odniesieniu do usług świadczonych na rzecz podatników.

Usługi finansowe – problemy praktyczne

W praktyce późniejsze rozliczenie usług finansowych, w odniesieniu do których podatnik zrezygnował ze zwolnienia budzi sporo wątpliwości. Jako że najczęstszym przykłądem świadczonych usług finansowych przez podatników są pożyczki – omówmy te wątpliwości właśnie na przykładzie pożyczek.

Czy możliwość rezygnacji ze zwolnienia przewidziana w przepisie art. 43 ust. 22 ustawy o podatku od towarów i usług dotyczy również tych umów pożyczek które zostały zawarte przed 1 stycznia 2022 r., a których rozliczanie jest kontynuowane w nowym stanie prawnym, czyli po wprowadzeniu zmian począwszy od 1 stycznia 2022 r.?

Naszym zdaniem wskazane wyżej wymogi, to jedyne okoliczności, od spełnienia których ustawodawca uzależnił możliwość skorzystania z rezygnacji ze zwolnienia dla wskazanych w przepisie usług finansowych. W szczególności, brzmienie analizowanego przepisu jak również innych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie daje podstaw dla stwierdzenia, iż możliwość rezygnacji ze zwolnienia dotyczy tylko tych usług finansowych, które podatnik zaczął świadczyć począwszy od dnia 1 stycznia 2022 r., czy też wyłącznie tych umów, które zostały zawarte 1 stycznia 2022 r. lub później i dotyczą usług finansowych.

Jeżeli Podatnik spełnia wszystkie warunki wskazane w przepisie art. 43 ust. 22 tj.:

  • jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT,
  • świadczy usługi finansowe zwolnione od podatku od towarów i usług,
  • świadczy te usługi dla podatników VAT (w relacji B2B)

i dodatkowo złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia będzie mógł korzystać z opodatkowania również w odniesieniu do tych umów które zawarł przed 1 stycznia 2022 r., a których rozliczanie jest kontynuowane w nowym stanie prawnym, czyli po wprowadzeniu zmian począwszy od 1 stycznia 2022 r.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy dla pożyczek i poręczeń, względem których podatnik zrezygnował ze zwolnienia ? Jak podatnik powinien definiować moment wykonania usługi?

W przypadku usług finansowych zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37–41 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z ich tytułu.

Jeśli Podatnik zrezygnuje ze zwolnienia, wówczas dla świadczonych przez niego usług udzielania pożyczek o nie znajdzie zastosowania wskazana wyżej kasowa metoda ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego.

Gdyby ustawodawca chciał, aby w odniesieniu do tych usług obowiązek podatkowy nadal powstawał z chwilą otrzymania zapłaty to zwrot „z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41” powinien zastąpić zwrotem „z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37-41”, czego jednak nie zrobił.

Moment powstania obowiązku podatkowego dla usług finansowych, względem których podatnik zrezygnuje ze stosowania zwolnienia powinien być ustalony w oparciu o zasady ogólne wyrażone w przepisie art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z jego brzmieniem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

W dalszych przepisach tj. przepisie art. 19a ust.2 oraz art. 19a ust.3 ustawodawca uszczegóławia jak należy rozumieć pojęcie: wykonanie usługi.

Załóżmy, że Podatnik dla świadczonych usług udzielenia pożyczek przyjmuje następujące po sobie roczne terminy rozliczeniowe.

W konsekwencji określenia momentu wykonania świadczonych przez Podatnika usług zastosowanie znajdzie przepis art. 19a ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Jak wskazano wyżej Podatnik dla świadczonych usług udzielania pożyczek przyjął jednolite zasady rozliczania: przyjętym w umowach okresem rozliczeniowym jest rok kalendarzowy, odsetki (wynagrodzenie) naliczane są w stosunku rocznym i są płatne na koniec każdego roku kalendarzowego na podstawie faktury wystawionej przez Spółkę (z możliwością wcześniejszej płatności).

W konsekwencji przyjąć należy, iż po rezygnacji ze zwolnienia dla usług pożyczek  świadczonych przez Podatnika obowiązek podatkowy powstawał będzie na koniec każdego kolejnego roku kalendarzowego przez cały okres świadczenia tych usług. Z kolei w przypadku wcześniejszej płatności (tj. przed końcem danego roku kalendarzowego) obowiązek podatkowy powstanie w dacie otrzymania tej płatności, zgodnie z brzmieniem przepisu art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.

Gdyby okresem rozliczeniowym przyjętym przez Podatnika był miesiąc, obowiązek podatkowy powstawałby na koniec każdego miesiąca.

Jak, w odniesieniu do udzielonych pożyczek należy stosować przepisy temporalne wskazane w art. 41 ust. 14 h pkt 1 w powiązaniu z przepisami art. 41 ust. 14a-14g?

Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 41 ust. 14 h pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku opodatkowania podatkiem czynności uprzednio zwolnionych od podatku przepisy ust. 14a-14g stosuje się odpowiednio.

Przepis art. 41 ust. 14 c, stanowi iż w przypadku czynności, dla której w związku z jej wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, a okres, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, obejmuje dzień zmiany stawki podatku, czynność uznaje się za wykonaną:

  1. w dniu poprzedzającym dzień zmiany stawki podatku – w zakresie jej części wykonywanej do dnia poprzedzającego dzień zmiany stawki podatku;
  2. z upływem tego okresu – w zakresie jej części wykonywanej od dnia zmiany stawki podatku.

Z kolei przepis art. 41 ust. 14 d stanowi, iż w przypadku, gdy nie jest możliwe określenie faktycznego wykonania części czynności w okresie, o którym mowa w ust. 14c, dla określenia tej części, uznaje się, że czynność wykonywana jest w tym okresie proporcjonalnie.

Odnosząc wskazane powyżej przepisy do analizowanego stanu faktycznego uznać należy, iż Podatnik w pierwszym okresie rozliczeniowym (roku kalendarzowym), w którym rezygnuje ze zwolnienia powinien:

  • uznać usługę za wykonaną w dniu poprzedzającym dzień zmiany stawki podatku w zakresie jej części wykonywanej do dnia poprzedzającego dzień zmiany stawki podatku, naliczyć za ten okres odsetki i fakturując daną usługę zastosować dla tej części naliczonych odsetek zwolnienie z podatku VAT;
  • uznać usługę za wykonaną z upływem tego okresu (czyli roku kalendarzowego) w zakresie jej części wykonywanej od dnia zmiany stawki podatku, naliczyć za ten okres odsetki i fakturując daną usługę na koniec okresu rozliczeniowego (roku kalendarzowego) zastosować dla tej części naliczonych odsetek opodatkowanie podatkiem VAT (23%).

Przedstawioną powyżej regułę należy stosować odpowiednio w przypadku  gdy okresem rozliczeniowym przyjętym w zawartej umowie pożyczki jest miesiąc.

Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.

Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.

Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:

  • wstępnie wybranego tematu szkolenia,
  • ilości uczestników,
  • oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).

Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.

 

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top