Wszczęcie postępowania karnego skarbowego

Naczelny Sąd Administracyjny wydał ważny wyrok, w którym stwierdził, iż wszczęcie postępowania karnego skarbowego nie może być pozorne. O tym, kiedy wszczęcie postępowania karnego skarbowego nosi znamiona czynności pozornej oraz kto powinien to badać – dowiecie się Państwo z przygotowanego artykułu.

Postępowanie karno-skarbowe jest postępowaniem odrębnym od postępowania podatkowego, a jego wszczęcie daje możliwość zawieszenia lub nierozpoczęcia biegu terminu przedawnienia. Podatnik nie ma możliwości złożenia zażalenia na postanowienie o wszczęciu takiego postępowania, tym samym nie ma realnej możliwości kontroli zasadności wszczęcia postępowania karnego skarbowego.

Jaki jest cel pozornego wszczęcia postępowania karnego skarbowego i co dzięki temu zyskują organy? Więcej czasu na pociągnięcie podatników do odpowiedzialności za ewentualne błędy.

W wydanym właśnie orzeczeniu wypowiedział się w tej sprawie Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) [1].

Jakie tezy zamieścił NSA w wydanym orzeczeniu?

Badanie zasadności wszczęcia postępowania karnego skarbowego to zadania sądów

NSA w pierwszej kolejności wskazał, że sądy pierwszej instancji powinny dokładnie analizować zasadność wszczęcia postępowania karnego skarbowego. Analiza przesłanek warunkujących nierozpoczęcie lub zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego należy bowiem do zadań administracji publicznej.

Kontrola zagadnień formalnych związanych z wszczęciem postępowania karnego skarbowego

Według NSA ogólna ocena prawidłowości wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe przez sądy administracyjne jest niewystarczająca. Kontrola ta powinna być skoncentrowana na zbadaniu kwestii formalnych, tj. czy postanowienie, z którego jednoznacznie wynika związek niewykonania zobowiązania podatkowego z podejrzeniem popełnienia przestępstwa albo wykroczenia skarbowego, zostało wydane
we właściwym czasie i przez odpowiedni organ.

Wykluczenie pozornego charakteru wszczęcia postępowania karnego skarbowego

Zdaniem NSA niezwykle istotne jest wykluczenie pozorowanego charakteru czynności wszczęcia postępowania, które ma służyć jedynie wstrzymaniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Takie wykluczenie powinno zostać dokonane przy rozpatrywaniu sprawy podatkowej przez organ podatkowy.

Znamiona pozorności

W przekonaniu NSA o pozorowanym charakterze postępowania może świadczyć brak realnej aktywności organów postępowania przygotowawczego po wszczęciu postępowania lub fakt wszczęcia postępowania w dacie bliskiej terminowi przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Ocena działania sądów I instancji

W ocenie NSA, sąd pierwszej instancji nie dokonał prawidłowej kontroli i jednocześnie analizy sprawy. Sąd ten nie odpowiedział na pytanie, czy wszczęcie postępowania miało na celu wyłącznie spełnienie wymogów formalnych niezbędnych do stwierdzenia zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, bez zamiaru realizacji takiego celu postępowania, jaki wynika z norm prawa karnego.

Wojewódzki sąd administracyjny nie odniósł się ani do przebiegu sprawy, ani do czynności podjętych po wszczęciu postępowania.

Konsekwencje

Uchylenie  zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu ze wskazaniem, że obowiązek sądów administracyjnych pierwszej instancji odnośnie zbadania czynności wszczęcia postępowania karnego-skarbowego w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe pod względem jego wykorzystania do nierozpoczęcia lub zawieszenia biegu terminu przedawnienia powinien zostać spełniony na gruncie sprawy podatkowej.


[1] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt: II FSK 1014/21.

Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.

Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.

Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:

  • wstępnie wybranego tematu szkolenia,
  • ilości uczestników,
  • oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).

Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.

 

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top