Wywłaszczenie – przed TSUE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) zajmie się zagadnieniem opodatkowania podatkiem VAT odszkodowania, jakie czynny podatnik VAT otrzymał w związku z wywłaszczeniem należącej do niego nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.

Wywłaszczenie nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa staje się podatkowym problemem szczególnie wtedy, gdy wcześniej nieruchomość taka była wykorzystywana do celów prowadzenia działalności rolniczej opodatkowanej podatkiem VAT. Wątpliwości w zakresie opodatkowania podatkiem VAT przeniesienia prawa własności są na tyle istotne, że Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) skierował w tej sprawie zapytanie prejudycjalne do TSUE.

A zaczęło się niewinnie. Podatnik złożył wniosek o interpretację, pytając czy z tytułu przejęcia pod drogę przez Skarb Państwa działek w zamian za odszkodowanie jest podatnikiem VAT ?

Podatnik twierdził, że nie będzie w tej sytuacji występował jako podatnik VAT, a co za tym idzie odszkodowanie otrzymane w związku z wywłaszczeniem nie powinno być opodatkowane podatkiem VAT.

Dyrektor KIS był jednak innego zdania i stwierdził, iż skoro wywłaszczone nieruchomości stanowiły składnik przedsiębiorstwa (produkcji rolnej), to ich sprzedaż stanowi sprzedaż opodatkowaną.

Tymczasem we wniosku Podatnik wskazał, że wycofał nieruchomość rolną do majątku prywatnego.

I na tę właśnie okoliczność zwrócił uwagę WSA w Warszawie, do którego trawiła skarga podatnika [1]. WSA zauważył, że dyrektor KIS nie uwzględnił argumentacji podatnika, iż przed przeniesieniem własności podatnik nie wykorzystywał tych nieruchomości do działalności gospodarczej, albowiem przeniósł je do swojego majątku prywatnego.

Dyrektor KIS złożył skargę kasacyjną od tego wyroku, a rozpoznający ją NSA postanowił z uwagi na istniejące wątpliwości – skierować pytanie prejudycjalne do TSUE [2].  NSA w szczególności  wyraził wątpliwość, czy sam fakt uprzedniego wykorzystywania gruntu do działalności rolniczej  stanowi okoliczność przesądzającą o podleganiu dostawy tego gruntu VAT.

Podkreślić należy, iż w omawianym przypadku zbycie miało charakter przymusowy (wywłaszczenie). 

Ponadto – skoro jak wskazano wyżej i co podnosił podatnik – nieruchomość trafiła do majtku prywatnego, a podatnik nigdy nie działał jak biznesmen handlujący nieruchomościami, to na jakiej podstawie uznano, że dostawa tego gruntu to działalność gospodarcza, a nie czynność dotycząca majątku prywatnego?

Istota pytania prejudycjalnego wniesionego przez NSA sprowadza się więc do ustalenia granic działalności gospodarczej w przypadku rolnictwa.

Skoro bowiem:

  1. Przepisy wyraźnie wskazują, jakie czynności wchodzą w zakres działalności rolniczej;
  2. Działalność podatnika obejmuje tylko rolnictwo;
  3. Czy w takim razie podmiot może zostać uznany za podatnika również w zakresie sprzedaży nieruchomości, do tego nieruchomości będącej w jego majątku prywatnym?

Na odpowiedź na to pytanie trzeba niestety poczekać.


[1] Wyrok WSA  z  dnia 15 października 2018 r.,  sygn. akt: III SA/Wa 23/18.

[2] Postanowienie NSA z dnia 18 stycznia 2023 r., sygn. akt: I FSK 923/19.

Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.

Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.

Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:

  • wstępnie wybranego tematu szkolenia,
  • ilości uczestników,
  • oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).

Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.

 

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top