W sytuacji, gdy płatnik korzysta z ochrony wynikającej z błędnej indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie niepobranych zaliczek, to na podatniku nadal ciąży odpowiedzialność za zobowiązanie podatkowe w zakresie PIT z tytułu otrzymanego odszkodowania. To podatnik odpowiada bowiem całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku wydanym w poszerzonym składzie 7 sędziów dnia 14 lutego 2022 r. [1].
Pracodawca – płatnik chroniony interpretacją indywidualną
Pracodawca – płatnik zastosował się do otrzymanej indywidualnej interpretacji, z której wynikało, iż odszkodowania wypłacane pracownikom należy zakwalifikować jako przychód zwolniony z PIT i w związku z tym płatnik nie ma obowiązku pobierać z tytułu ich wypłaty zaliczek na podatek dochodowy. Pracodawca, stosując się do otrzymanej interpretacji indywidualnej, wypłacił pracownikom odszkodowania w pełnej kwocie, bez pobierania zaliczek.
Otrzymana przez pracodawcę indywidualna interpretacja okazała się jednak być sprzeczna z wydaną 23 czerwca 2016 r. przez Ministra Finansów interpretacją ogólną [2]. Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Finansów wskazanym w wydanej interpretacji, świadczenia jakie pracownik otrzymuje w związku z przystąpieniem do PDO (Program Dobrowolnych Odejść) nie jest objęte zwolnieniem. W konsekwencji Minister stwierdził wygaśnięcie indywidualnej interpretacji otrzymanej przez pracodawcę – jako niezgodnej z wydaną interpretacją ogólną.
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 14 k ustawy Ordynacja Podatkowa (dalej OP) zastosowanie się przez podatnika do otrzymanej indywidualnej interpretacji podatkowej przed stwierdzeniem jej wygaśnięcia nie może mu szkodzić. Zatem pracodawca w analizowanym stanie faktycznym korzystał z ochrony przez negatywnymi następstwami jakie wynikają z braku poboru zaliczki.
Sytuacja pracownika
Z uwagi na to, że pracodawca korzystał z ochrony – próbę wyegzekwowania zapłaty podatku podjęto wobec pracowników, którzy otrzymali odszkodowanie.
Pracownicy otrzymali pisma, w których organy administracji skarbowej przedstawiały argumentację, zgodnie z którą:
- odszkodowania powinny być opodatkowane;
- pracodawca ze względu na zastosowanie się do indywidualnej interpretacji podatkowej jest w tym zakresie chroniony;
- ciężar zapłaty tej zaległości powinien ponieść pracownik.
Organy administracji skarbowej prezentując powyższy pogląd, wydały się pomijać brzmienie przepisu art. 26a par. 1 OP, zgodnie z którym podatnik (pracownik) nie ponosi odpowiedzialności z tytułu zaniżenia lub nieujawnienia przez płatnika (pracodawcę) podstawy opodatkowania czynności, do wysokości zaliczki, którą powinien pobrać płatnik.
Stanowisko NSA
W wydanym 14 lutego 2022 r. wyroku 7 sędziów NSA ustosunkował się do pytania:
Czy przepis art. 26a par. 1 OP znajdzie zastosowanie do sytuacji, w której płatnik wypłacając podatnikowi wynagrodzenie ze stosunku pracy – będące przychodem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie obliczył, nie pobrał i nie odprowadził zaliczki na podatek dochodowy, z uwagi na posiadaną interpretację indywidualną, do której się zastosował, a która to interpretacja została następnie zmieniona bądź wygasła?
NSA wydając wyrok w poszerzonym składzie 7 sędziów stwierdził, że literalna wykładnia art. 26 a par. 1 Ordynacji podatkowej, wsparta wykładnią systemową i celowościową prowadzi do wniosku, iż w sytuacji, gdy płatnik został zwolniony z obowiązku obliczenia, pobrania i wpłaty podatku (zaliczki na podatek), w związku z czym zobowiązanie jego w tym zakresie wygasło, nie może być jednocześnie, niejako „wirtualnie”, nadal zobowiązany do poboru zaliczki.
Oznacza to, że jeśli płatnik wskutek indywidualnej interpretacji podatkowej nie pobrał podatku a następnie interpretacja została wygaszona, to kończy się odpowiedzialność płatnika.
Z kolei na podatniku (pracowniku) nadal ciąży odpowiedzialność za zobowiązanie podatkowe w zakresie PIT z tytułu otrzymanego odszkodowania.
[1] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie 7 sędziów z 14 lutego 2022 r., sygn. akt II FSK 210/19.
[2] nr DD3.8201.1.2016.MCA.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.