Zwrot nadpłaty przysługuje tylko podatnikowi. Podmiot, który nie jest podatnikiem nie może wnioskować o zwrot nadpłaconego podatku, ponieważ to nie na nim ciąży obowiązek podatkowy.
Stan faktyczny sprawy
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, posiadała węzeł betoniarski, recykling betonu oraz kontener. Co istotne były one posadowione na terenie dzierżawionym przez spółkę (nie była właścicielem działki). Spółka zgłaszała je w składanych deklaracjach i opodatkowywała podatkiem od nieruchomości.
Po jakimś czasie Spółka zawnioskowała o zwrot nadpłaty w podatku od nieruchomości. Jako argument powołując okoliczność, zgodnie z którą wskazane budowle nie są na stałe związane z gruntem, co za tym idzie nie stanowią części składowej nieruchomości.
Prezydent miasta nie zgodził się z argumentacją Spółki. Stwierdził, że węzeł betoniarski i recykling betonu są trwale związane z gruntem. Co za tym idzie nie są własnością spółki, tylko właściciela gruntu.
Skoro w analizowanym stanie faktycznym spółka nie jest podatnikiem (to nie na niej, tylko na właścicielu gruntu ciążył obowiązek podatkowy), to nie mogła się ubiegać o zwrot nadpłaconego podatku.
Zwrot nadpłaty podatku tylko dla podatnika
Analogiczne stanowisko zajęły również sądy, zarówno Wojewódzki sąd Administracyjny w Krakowie jak i Naczelny Sąd Administracyjny.
WSA w Krakowie w wydanym wyroku wskazał, iż zgodnie z postanowieniami zawartej przez spółkę umowy dzierżawy oraz powołując się na regulacje przepisów prawa cywilnego, spółka nie jest właścicielem gruntu. Co za tym idzie, nie jest również podatnikiem podatku od nieruchomości. W konsekwencji nie przysługuje jej prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Z wnioskiem takim może wystąpić wyłącznie podatnik (właściciel gruntu)[1].
Pojęcie nienależnie zapłaconego podatek, o którym mowa w przepisach o nadpłacie:
Art. 72. § 1. ustawy Ordynacja Podatkowa:
za nadpłatę uważa się kwotę:
– nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;
należy wiązać z wpłatą dokonaną przez podatnika. W analizowanym stanie faktycznym jest nim właściciel gruntu, a nie spółka.
W przekonaniu Sądu fakt ujęcia przez spółkę budowli w ewidencji środków trwałych i amortyzowanie ich nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia.
Budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie stanowią odrębną kategorię środków trwałych podlegających amortyzacji zgodnie z przepisem art. 16a ust.2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Art. 16a.
- Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
- Amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c, niezależnie od przewidywanego okresu używania:
- przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej „inwestycjami w obcych środkach trwałych”,
- budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie (…).
Powołany przepis ustawy wyraźnie rozróżnia stanowiące własność lub współwłasność podatnika budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością od budynków i budowli wybudowanych na cudzym gruncie. Fakt amortyzowania tych drugich nie przesądza o tym, że stają się one własnością podatnika.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał słuszność argumentacji przytoczonej przez WSA [2].
NSA dokonał jednak rozróżnienia na obiekty, które nie są na trwałe związane z gruntem oraz te, które są częścią składową gruntu.
Sąd zwrócił uwagę na zapisy w umowie dzierżawy, z których wynikało, że właścicielem gruntu jest wydzierżawiający, a nie spółka. W związku z tym on też jest właścicielem obiektów trwale związanych z gruntem – stwierdził sąd. Wprawdzie w umowie znalazł się zapis, że „dzierżawca zdemontuje i zabierze wszelkie zainstalowane urządzenia, maszyny i inne wyposażenie”, ale – jak stwierdził NSA – chodziło wyłącznie o te obiekty, które nie są trwale związane z gruntem. Zdaniem sądu węzeł betoniarski i recykling betonu do takich nie należały.
NSA stwierdził, iż jeśli obiekty te byłyby faktycznie własnością spółki, to w umowie nie zostałyby one określone jako przedmiot dzierżawy. Spółka nie była podatnikiem podatku od nieruchomości, a zatem nie może jej zostać zwrócony uiszczony podatek. Postępowanie wszczęte wnioskiem złożonym przez spółkę było bezprzedmiotowe i należało je umorzyć na podstawie art. 208 Ordynacji Podatkowej.
[1] Wyrok WSA w Krakowie, sygn. akt I SA/Kr 690/20.
[2] Wyrok NSA z 11 maja 2022 r., sygn. akt III FSK 4696/21.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.