Czy usługi doradztwa podatkowego dotyczące nieruchomości (np. właściwej stawki podatku VAT, która powinna znaleźć zastosowanie do sprzedaży nieruchomości) należy uznać za usługi związane z nieruchomością?
Jak kwalifikacja świadczonych usług doradztwa wpływa na ich opodatkowanie?
Odpowiedź na te pytania znajdziecie Państwo w przygotowanych artykule.
Świadczenie usług związanych z nieruchomością
O tym, co przemawia za potraktowaniem świadczonej usługi jak usługi związanej z nieruchomością pisałam już w artykule: Usługi związane z nieruchomościami.
Znajdziecie w nim Państwo szczegółowe omówienie, jakie warunki powinny zostać spełnione, aby daną usługę uznać za związaną z nieruchomością.
W tym miejscu przypomnijmy tylko, iż miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości (art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług, dalej: ustawa o VAT).
Aby świadczone usługi uznać za związane z nieruchomościami powinny one mieć bezpośredni związek z daną nieruchomością. „Bezpośredni związek” natomiast należy rozumieć jako sytuację, w której usługi wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług.
Świadczenie usług dla zagranicznego kontrahenta – zasada ogólna
Zgodnie natomiast z ogólną zasadą wyrażoną w przepisie art. 28 b ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.
Załóżmy więc, że doradca podatkowy (czynny podatnik VAT w Polsce) doradza swojemu zagranicznemu klientowi (podatnik VAT w innym państwie członkowskim UE) nieposiadający siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Polski, w kwestii opodatkowania nieruchomości położonej w Polsce.
Usługi doradztwa podatkowego dotyczące nieruchomości
Jeśli świadczone usługi doradztwa podatkowego uznamy za związane z nieruchomością – ich miejscem świadczenia będzie kraj, w którym znajduje się nieruchomość. Usługi te powinny być zatem opodatkowane w Polsce (sprzedaż krajowa opodatkowana stawką 23 % podatku VAT).
Jeżeli jednak uznamy, że względem świadczonych usług zastosowanie znajdzie zasada ogólna, to w konsekwencji usługi takie nie będą w ogóle opodatkowane w Polsce. Miejscem ich świadczenia będzie bowiem kraj siedziby klienta, w związku z czym doradca podatkowy świadczący takie usługi powinien wykazać je w informacji podsumowującej (świadczenie usług, o którym mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT), a faktura wystawiona przez niego na rzecz klienta z tytułu świadczenia usług powinna zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie” (art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT).
Biorąc pod uwagę zupełnie różny sposób opodatkowania uzależniony od właściwej kwalifikacji świadczonej usługi – rozstrzygnięcie, czy usługę doradztwa podatkowego dotyczącego danej nieruchomości należy uznać za usługę związaną z nieruchomością, nabiera na znaczeniu.
W art. 31 ust. 2 lit. q rozporządzenia wykonawczego nr 282/2011, wskazano, że usługami związanymi z nieruchomościami są również usługi prawne związane z przeniesieniem tytułu do nieruchomości, ustanowieniem lub przeniesieniem określonych udziałów w nieruchomościach lub praw rzeczowych dotyczących nieruchomości takich jak czynności notarialne lub sporządzanie umów kupna lub sprzedaży nieruchomości.
Usługa doradztwa podatkowego dotyczy co prawda konkretnej nieruchomości, jednakże ostatecznie sprowadza się ona do ogólnego objaśnienia w zakresie zasad funkcjonowania i potencjalnych zobowiązań podatkowych związanych posiadaniem aktywów podlegających transakcji. Nie dotyczy więc przeniesienia tytułu do nieruchomości, a jedynie skutków podatkowych tego przeniesienia. Polega na opisaniu konsekwencji podatkowych planowanej transakcji i jednocześnie nie prowadzi do przeniesienia własności nieruchomości.
Tym samym powołany wyżej przepis rozporządzenia nie znajdzie do niej zastosowania.
Z kolei art. 31a ust. 3 lit. h rozporządzenia stanowi, iż usługą związaną z nieruchomością nie będzie doradztwo w zakresie warunków umowy, której przedmiotem jest budynek.
W takiej sytuacji związek usługi doradztwa podatkowego z nieruchomością wydaje się być zbyt odległy. Tym samym dla świadczonej usługi doradztwa podatkowego zastosowanie znajdą ogólne reguły wynikające z art. 28b ustawy o VAT. W konsekwencji usługa powinna być opodatkowana w kraju siedziby klienta przy zastosowaniu mechanizmu odwrotnego obciążenia. Takie też stanowisko zaprezentował doradca podatkowy, który zwrócił się z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, a Dyrektor KIS zgodził się z nim, odstępując jednak (a szkoda) od uzasadnienia prawnego [1].
Zwracam Państwa uwagę, iż pojęcie usług związanych z nieruchomością jest niezwykle zniuansowane i uzależnione od okoliczności konkretnego stanu faktycznego. Dlatego też każda sytuacja powinna być oceniana odrębnie z uwzględnieniem wszystkich uwarunkowań, które jej towarzyszą. Tylko takie podejście gwarantuje Państwu bezpieczeństwo podatkowe.
[1] Interpretacja dyrektora KIS z dnia 1 lutego 2023 r., nr 0114-KDIP1-2.4012.580.2022.1.RST.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.