TSUE wydał kolejne korzystne dla podatników orzeczenie w sprawie stałego miejsca prowadzenia działalności (SMPD). Wyrok zapadł 29 czerwca 2023 r. i zgodnie z wyrażoną w nim tezą dla ustalenia miejsca świadczenia usług nie jest istotne, gdzie znajdują się sprzedawane towary, ale gdzie znajdują się zasoby techniczne i osobowe, z których spółka korzysta w celu produkcji towarów [1].
Stałe miejsce prowadzenia działalności (SMPD)
Ustawa o VAT nie zawiera definicji stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie natomiast z art. 44 dyrektywy VAT:
„Miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą ma stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu”.
Z kolei zgodnie z przepisem art. 11 rozporządzenia wykonawczego Rady UE:
„Na użytek stosowania art. 44 dyrektywy stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarcze oznacza dowolne miejsce – inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika […], które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej”.
Tyle teoria (więcej na ten temat piszę w artykule: TSUE o stałym miejscu prowadzenia działalności).
W praktyce podatnicy cały czas mają problem z określeniem, czy posiadają w danym kraju SMPD. Co więcej zauważalna jest tendencja, zgodnie z którą stanowisko podatników jest kwestionowane przez organy i sądy krajowe. Otóż, podatnicy twierdzą, że nie posiadają w danym kraju SMPD (w konsekwencji czego np. świadczona dla nich usługa powinna być opodatkowana zgodnie z mechanizmem reverse charge), natomiast organy i sądy krajowe są zdania dokładnie odwrotnego. Najczęściej uznają, że podatnik ma SMPD na terytorium danego kraju i świadczona dla niego usługa powinna być opodatkowana podatkiem VAT wg stawki w nim obowiązującej.
Sprawy, które finalnie trafiają przed TSUE najczęściej kończą się sukcesem podatników. Tak było również tym razem. Najważniejsze tezy z analizowanego orzeczenia sprowadzają się do następujących stwierdzeń:
- dla ustalenia miejsca świadczenia usług nie jest istotne, gdzie znajdują się sprzedawane towary, tylko gdzie znajdują się zasoby techniczne i osobowe, z których spółka korzysta w celu produkcji towarów;
- jedynie w przypadku, gdyby ustalono, że spółka dysponuje zasobami usługodawcy tak, jakby były one jej własnością, można uznać, że posiada ona stałe miejsce prowadzenia działalności w kraju usługodawcy; usługobiorca musiałby mieć natychmiastowy i stały dostęp do zasobów tam zlokalizowanych, tak jakby były to jego własne zasoby. Ponieważ jednak podmiot świadczący usługi pozostaje odpowiedzialny za własne środki i świadczy te usługi na własne ryzyko, umowa o świadczenie usług, jakkolwiek wyłączna, nie skutkuje sama w sobie tym, że infrastruktura usługodawcy staje się własnością jego klienta (usługobiorcy);
- fakt świadczenia przez usługodawcę dodatkowych usług (oprócz usług produkcyjnych), które ułatwiają działalność gospodarczą związaną ze sprzedażą produktów będących wynikiem prac kontraktowych, nie ma wpływu na istnienie SMPD w kraju usługodawcy. Fakt więc, że działalność dwóch podmiotów tworzy gospodarczą całość i że jej wyniki przynoszą zasadniczo korzyści klientom w państwie członkowskim usługodawcy nie ma tutaj znaczenia.
TSUE po raz kolejny zajął stanowisko korzystne dla podatników. W tym miejscu trzeba oddać sprawiedliwość naszemu krajowemu NSA, który w zapadłych ostatnio orzeczeniach korzysta z argumentacji TSUE i w efekcie również opowiada się po stronie podatników (Stałe miejsce prowadzenia działalności).
Natomiast cały czas czekamy na obiecane przez Ministerstwo Finansów wytyczne w tym zakresie.
[1] Wyrok TSUE z dnia 29 czerwca 2023 r., sygn.: C-232/22.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.