Rok 2021 przyniósł sporo zmian w zakresie ustaw podatkowych. Część z nich dotyczy przepisów ustawy VAT. W przygotowanym artykule skupimy się na zmianach przepisów dotyczących korekty podstawy opodatkowania w podatku VAT oraz omówimy zmiany w zasadach korygowania transakcji.
Znajdziecie w nim Państwo kompleksowo omówione zmiany jakie zaszły w zasadach korygowania transakcji krajowych jak i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz importu usług. W artykule znajdziecie omówienie nowych zasad korekt in minus jak i korekt in plus.
Zmiany w zasadach korygowania transakcji krajowych
Korekty in minus – zmniejszające podstawę opodatkowania
W ramach pakietu zmian SLIM VAT I, który wszedł w życie 1 stycznia 2021 r. ustawodawca zdecydował się zmodyfikować przepis art. 29 ust 13 ustawy o VAT.
W konsekwencji:
- zrezygnowano z formalnego warunku uzyskania potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towarów lub usługobiorcę;
- podatnik dokonuje obniżenia podstawy opodatkowania i VAT należnego w okresie wystawienia faktury korygującej pod warunkiem, że z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, że uzgodnił z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki transakcji;
- w tym samym okresie nabywca jest zobowiązany do odpowiedniej korekty podatku naliczonego, która wynika z uzgodnienia pomiędzy podatnikami.
Zgodnie z owym brzmieniem powołanego przepisu w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust.10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
Uzgodnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania, które wynika z posiadanej dokumentacji
Dla sprzedawcy jak i nabywcy istotne są faktyczne ustalenia między nimi poparte odpowiednią dokumentacją. W praktyce będzie to dokumentacja handlowa, w tym – jak podaje Ministerstwo Finansów – w uzasadnieniu do projektu: aneksy do umów, korespondencja handlowa, dowody zapłaty, dowody, które potwierdzają, że obie strony znają i akceptują nowe zmienione warunki transakcji. Uzgodnienie warunków oznacza zgodne oświadczenie woli obydwu stron transakcji, wobec czego także nabywca powinien być w posiadaniu tych dokumentów.
Uzgodnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania to takie uzgodnienie, jakie u dostawcy powoduje obowiązek obniżenia podstawy opodatkowania w fakturze korygującej, przez co sama faktura korygująca musi być zgodna z dokumentami potwierdzającymi uzgodnienie tych warunków.
Jeżeli podatnik w konkretnym przypadku nie dysponuje dokumentami innymi niż sama faktura korygująca, to przyjąć należy, że wystawiona faktura korygująca będzie dokumentem, z którego wynikają nowe warunki transakcji (w przypadku możliwości potwierdzenia, że faktura została dostarczona do nabywcy).
Przyjmując powyższe, również nabywca w sytuacji otrzymania faktury korygującej nie może powoływać się na brak uzgodnienia warunków transakcji (jest zatem obowiązany do skorygowania podatku naliczonego).
Korekty in minus na dotychczasowych zasadach
Do końca 2021 r. przedsiębiorcy mogą stosować dotychczasowe rozwiązania, bazujące na obowiązku otrzymania przez wystawcę faktury potwierdzenia otrzymania przez nabywcę faktury korygującej i związane z tym przepisy dotyczące obowiązku pomniejszenia podatku naliczonego w dotychczasowym brzmieniu. W takim przypadku wybór stosowania dotychczasowych rozwiązań musi być uzgodniony na piśmie pomiędzy dostawcą towarów lub świadczącym usługi, a ich nabywcą przed wystawieniem pierwszej faktury korygującej w 2021 r.
Przewidziano również możliwość rezygnacji z wyboru stosowania w 2021 r. dotychczasowych rozwiązań dla rozliczania faktur korygujących „in minus”. Rezygnacja z wyboru rozwiązań dotychczasowych będzie możliwa nie wcześniej niż po upływie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dokonano tego wyboru, pod warunkiem, że rezygnacja zostanie uzgodniona na piśmie pomiędzy dostawcą towarów lub świadczącym usługi a ich nabywcą.
W takim przypadku podatnicy są obowiązani do stosowania nowych rozwiązań w zakresie rozliczania faktur korygujących „in minus” w stosunku do wszystkich faktur korygujących wystawionych począwszy od dnia następującego po dniu rezygnacji z wyboru stosowania rozwiązań dotychczasowych.
Korekty in plus – zwiększające podstawę opodatkowania
Od dnia 1 stycznia 2021 r. do ustawy o VAT wprowadzone zostały przepisy wskazujące sposób rozliczenia faktur korygujących in plus (zwiększających podstawę opodatkowania).
Zgodnie z przepisem Art. 29 ust. 17 ustawy:
„w przypadku gdy podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.”
Wprowadzone rozwiązanie potwierdza dotychczasową praktykę stosowaną w odniesieniu do korekt zwiększających podstawę opodatkowania. Podatnicy, mimo braku wyraźniej regulacji w tym zakresie korygowali podstawę opodatkowania w zależności od momentu, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.
Przyczyna korekty istnieje w momencie wystawienia faktury pierwotnej
Jeżeli korekta spowodowana jest przyczynami powstałymi już w momencie wystawienia faktury pierwotnej, to powinna ona zostać rozliczona w deklaracji podatkowej za okres, w którym została wykazana faktura pierwotna. Taki przypadek będzie miał miejsce, gdy w fakturze pierwotnej podatek należny został wykazany w nieprawidłowej wysokości – z uwagi np. na podaną błędną cenę.
Przyczyna korekty wystąpiła po dokonaniu sprzedaży
W sytuacji gdy korekta jest spowodowana przyczynami zaistniałymi po dokonaniu sprzedaży (np. zaistniały nowe okoliczności transakcji skutkujące zwiększeniem podstawy opodatkowania), korekta powinna być dokonana w deklaracji podatkowej za miesiąc, w którym wystawiono fakturę korygującą. Taki przypadek będzie miał miejsce, gdy w fakturze pierwotnej podatek należny został wykazany w prawidłowej wysokości, natomiast przyczyna korekty powstała później i nie była możliwa do przewidzenia w momencie wystawienia faktury pierwotnej.
Późniejsze wykrycie błędu w fakturze pierwotnej stanowi przyczynę zwiększenia podstawy opodatkowania rozliczanej w deklaracji podatkowej za okres, w którym została wykazana faktura pierwotna.
Zmiany w zasadach korygowania transakcji WNT oraz importu usług
Korekty in minus – zmniejszające podstawę opodatkowania
Do momentu wprowadzenia w życie zmiany przepisów podatnicy, pomimo braku wyraźnych regulacji w tym zakresie, dokonywali korekty podstawy opodatkowania z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz importu usług w zależności od przyczyny korekty. Brak jednoznacznych regulacji w tym zakresie powodował jednak wątpliwości prawne podatników i był przedmiotem wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych.
W ramach pakietu SlimVAT II 1 października weszło w życie rozwiązanie, zgodnie z którym, gdy podstawa opodatkowania uległa obniżeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania.
A zatem w odniesieniu do transakcji WNT oraz importu usług moment dokonania korekty podstawy opodatkowania uzależniony jest od momentu zaistnienia przyczyny tej korekty.
Jeżeli korekta spowodowana jest przyczynami powstałymi już na etapie zawarcia danej transakcji (np. błędnie określona cena, ilość) to powinna ona zostać rozliczona w deklaracji podatkowej za okres, w którym rozliczona została pierwotna transakcja.
W sytuacji gdy korekta jest spowodowana przyczynami zaistniałymi po dokonaniu transakcji (przykładowo zaistniały nowe okoliczności transakcji takie jak udzielenie dodatkowego rabatu czy skonta itp.), korekta powinna być dokonana „na bieżąco”, w deklaracji podatkowej za miesiąc, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania. Taki przypadek będzie miał miejsce, gdy przyczyna korekty powstała później i nie była możliwa do przewidzenia w momencie rozliczenia pierwotnej transakcji. Jeżeli zatem podatnik dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów otrzyma od swojego kontrahenta rabat np. w styczniu – korekty podstawy opodatkowania powinien dokonać w deklaracji składanej za styczeń.
Rozwiązanie to stanowi, co do zasady, potwierdzenie dotychczasowej praktyki stosowanej w odniesieniu do korekt obniżających podstawę opodatkowania w przypadku importu usług i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Istotne jest jednak poczynienia zastrzeżenia, że dla celów dokonania korekty obniżającej podstawę opodatkowania istotny jest moment wystąpienia przyczyny powodującej konieczność dokonania korekty, niezależnie od momentu (okresu), w którym otrzymano fakturę korygującą.
W związku z dodaniem przepisów regulujących okres w jakim podatnik powinien rozliczyć korektę obniżającą podstawę opodatkowania w przypadku importu usług (art. 29a ust. 13a) oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (art. 30a ust. 1a) koniecznym stało się dodanie do art. 86 ustępu 19c, zgodnie z którym w przypadkach obniżenia podstawy opodatkowania, o których mowa w art. 29a ust. 13a i art. 30a ust. 1a, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego, w rozliczeniu za okres, w którym dokonał korekty podstawy opodatkowania.
Jeśli macie Państwo w swojej firmie problem z prawidłowym rozliczeniem podatku VAT – zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.
Korzystając z naszych usług zyskujecie Państwo pewność, że rozliczenia podatków w waszej firmie są prawidłowe.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.