Czy cyfryzacja podatku VAT będzie rozwiązaniem problemu luki w VAT?
Tak wydaje się uważać Komisja Europejska, która zaprezentowała właśnie propozycje rozwiązań związanych z cyfryzacją podatku VAT.
A jako że podatek VAT jest w Unii Europejskiej regulowany w sposób „wspólny” dla wszystkich państw – członków UE, to skutki wdrożenia ewentualnych zmian są istotne również z naszej (polskiej) perspektywy.
Luka w podatku VAT
Luka w podatku VAT to różnica między oczekiwanymi przychodami z tytułu tego podatku a kwotą faktycznie pobraną. Z unijnych danych wynika, iż luka w podatku VAT w 2020 r. wynosiła 93 mld. euro.
Jest to z całą pewnością kwota niemała, wręcz niepokojąca. To sprawiło, że poszczególne instytucje Unii Europejskiej przyjrzały się bliżej temu zagadnieniu. Podjęto również próby zdefiniowana przyczyn powstania oraz rozmiarów istniejącej luki. Okazało się, że powstaniu luki sprzyjają przede wszystkim:
- oszustwa i uchylanie się od VAT,
- praktyki unikania i optymalizacji VAT,
- brak kontroli w ramach UE nad przestrzeganiem przepisów podatkowych i unikaniem opodatkowania,
- upadłości i niewypłacalność finansowa,
- przestarzały system rozliczeń podatku VAT w transakcjach wewnątrzunijnych oraz
- błędne obliczenia i błędy administracyjne.
Unia Europejska, godząc się z tym co oczywiste, a mianowicie faktem, iż niektórych strat w dochodach nie da się uniknąć, zdecydowała się podjąć działania na rzecz ograniczenia wzrostu luki w podatku VAT.
Cyfryzacja w podatku VAT
Jesteśmy w przededniu rewolucji w systemie fakturowania w Polsce – czyli wprowadzenia
Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) oraz faktur ustrukturyzowanych (więcej na ten temat pisałam w artykułach: Faktura w systemie KSeF – na co i jak trzeba się przygotować? Krajowy System e-Faktur (KSeF) Krajowy System e – Faktur KSEF – jakie wyzwania stawia przed podatnikami?) i wszystko wskazuje na to, że to nie koniec radykalnych zmian.
Komisja Europejska badając zjawisko rosnącej luki w podatku VAT doszła do wniosku, że system rozliczania podatku VAT w transakcjach wewnątrzunijnych (zarówno towarowych jak i usługowych) jest nieco przestarzały (ma prawie 30 lat). Przedsiębiorcy, którzy chcą sprzedawać i kupować towary oraz usługi w ramach wolnego rynku w pewnym momencie zawsze zderzają się z poszczególnymi krajowymi systemami podatku VAT, z których każdy przewiduje właściwe dla siebie (czyt. różne) obowiązki sprawozdawcze.
Z uwagi na powyższe najbliższe lata to intensywne prace w ramach Unii Europejskiej nad modernizacją obowiązków sprawozdawczych w zakresie VAT, wzmocnieniem zdolności państw członkowskich do śledzenia transakcji transgranicznych, czy też możliwością przejścia na jednolitą rejestrację VAT w Unii Europejskiej.
I kiedy przyjrzeć się poszczególnym propozycjom zmian nie można oprzeć się wrażeniu, że unijnym orężem w walce z rosnącą luką w przychodach z tytułu podatku VAT ma być cyfryzacja.
Cyfryzacja podatku VAT – szczegółowe propozycje Komisji Europejskiej
Szczegółowe wytyczne przygotowane i zaprezentowane przez Komisję Europejską, a dotyczące cyfryzacji podatku VAT, to m.in.:
- przejście na sprawozdawczość cyfrową w czasie rzeczywistym opartą na e-fakturowaniu dla przedsiębiorstw prowadzących działalność transgraniczną w UE.
Co nam to przypomina ? Oczywiście KSeF, tyle że na skalę makro, czyli ogólnoeuropejską. Obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich przedsiębiorców prowadzących transakcje wewnątrzunijne – według jednego (wspólnego dla wszystkich krajów UE) standardu ma zacząć funkcjonować od 1 stycznia 2028 r.. Wymaga to wprowadzenia nowego systemu informatycznego, który ma ułatwić wymianę informacji pomiędzy administracjami podatkowymi w poszczególnych krajach.
- rozszerzenie instytucji tzw. uznanego dostawcy (deemed supplier, czyli dokonującego de facto dostawy dla celów VAT) w odniesieniu do platform sprzedażowych (VAT e-commerce), w stosunku do niektórych dostaw towarów za pośrednictwem platform handlowych na rzecz konsumentów.
Już od 2025 r. koncepcja ta miałaby mieć zastosowanie m.in. do realizowanych za pomocą platform cyfrowych usług krótkoterminowego zakwaterowania oraz usług transportu pasażerskiego (w przypadku usługodawców nierozliczających VAT od tych transakcji).
- wprowadzeniu jednolitej rejestracji VAT w całej Unii Europejskiej
Zasadniczy cel tego rozwiązania to ograniczenie obowiązku posiadania przez jeden podmiot wielu rejestracji na potrzeby podatku VAT w poszczególnych krajach UE.
- wprowadzenie obowiązku zastosowania odwrotnego obciążenia dla rozliczenia transakcji realizowanych przez sprzedawcę niemającego rejestracji VAT w innym kraju UE, gdy nabywca taką rejestrację tam posiada;
Szacunkowe obliczenia pokazują, iż wdrożenie tych rozwiązań pozwoli zgromadzić do 18 mld. euro rocznie więcej dochodów z VAT w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Ale to nie wszystko – w tym samym czasie przedsiębiorcy powinny zaoszczędzić 5 mld. euro rocznie, a to w związku z uproszczeniami wprowadzonymi przez zmienione przepisy.
Niezależnie od ostatecznego kształtu tych rozwiązań, które już niebawem miałyby wejść w życie, cyfryzacja podatków wydaje się być nieunikniona, a KSeF w wydaniu krajowym to dopiero jej pierwszy etap.
Jeżeli zastanawiacie się Państwo nad kompleksowym przeszkoleniem z zakresu podatku VAT – zapraszamy do skorzystania z oferty szkoleniowej Kancelarii ES-Doradztwo.
Podczas szkoleń kładziemy nacisk na ich praktyczny aspekt – stąd spotkania mają charakter warsztatowy. Prowadzimy je w formule on-line, stacjonarnej lub hybrydowej.
Program jest każdorazowo opracowywany pod potrzeby konkretnego klienta, a zatem macie Państwo wpływ na jego ostateczny kształt i to Wy decydujecie o tym, jakie zagadnienia zostaną omówione podczas spotkania.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani naszą ofertą szkoleniową, prosimy o wysłanie krótkiej wiadomości na maila: kontakt@es-doradztwo.pl z podaniem:
- wstępnie wybranego tematu szkolenia,
- ilości uczestników,
- oraz formuły w jakiej szkolenie ma zostać przeprowadzone (stacjonarne/on-line/hybrydowe).
Podanie tych danych pozwoli nam przygotować ofertę szkoleniową.